بررسي جايگاه زبان در سبك غزليات عرفي شيرازي

The review of the language position to the lyric style of Orfi Shirazi

عرفي شيرازي، شاعر باريك انديش و خيال پرداز قرن دهم هجري (999-963) است كه با وجود عمر كوتاه خود زمينه ساز رواج سبكي تازه در شعر فارسي شد. اين شاعر كه نگاه تيزبين و ذهن سرشار و خلاقي دارد، هم در خلق مضامين تازه و هم در ابداع تركيبات و لغات بديع، موفق عمل كرده و مضمون آفريني تازه خود را در يك سطح زباني خلاق با ويژگي هايي خاص و ابتكاري شكل داده است. در اين مقاله سعي بر اين است با بررسي غزليات اين شاعر، برخي ويژگي هاي اصلي سطح زبانيِ شعر وي با نگاهي سبك شناسانه و از ديدگاه صرف و نحو تجزيه و تحليل شود. به اين منظور كوشش شده است با ارايه نمونه هاي مختلفي از غزليات عرفي، شاخصه‌هاي ويژه صرفي و نحوي سبك او كه بسامد بيشتري دارد، بررسي شده و وجوه مميّزه شعر او از اين زاويه بيان شود. يافته هاي پژوهش نشان مي‌‌‌دهد، عرفي در اشعار خود با استفاده از ويژگي هاي صرفي و نحوي زبان فارسي به نوآوري هايي در واژه و تركيب سازي دست يافته است. شيوه اين پژوهش كتابخانه اي و به روش توصيفي ـ تحليلي است. مرجع اصلي پژوهش و پايه تحليل ها غزليات عرفي است.

“Orfi Shirazi” is a subtle and imaginative poet in the tenth century of hegira (963-999) who in despite of his short life has been become the propagation plotting of the new style to the Persian poem. This poet who has a sharp-sighted look and an over filled mind has been successful either to the new content creation or to the innovation of the new compositions and words. By this way, he forms his own creation of content in a creative language level with the special and innovative features. In this essay, some of the main features of language level of his poem have been studied with a stylistic look, by reviewing lyric of his poet and itʹs inflection and syntax has been analyzed. The results show that Orfi has come up with innovations in words and combinations by Morphological and syntactic features of Persian language. The research is based on library studies and descriptive-analytic method and orfi’s Qazals are used as a source of analysis.