كاربرد مدل بزنف در تحليل رفتار خوددرماني در بين بيماران ديابتي نوع دو شهر كرمانشاه در سال 1393

Application of BASNEF Model in Analyzing Self-Treatment Behavior among Type 2 Diabetic Patients in 2014

سابقه و هدف: خوددرماني در بيماران ديابتي به سبب به هم زدن تعادل قند خون باعث ايجاد عوارض خطرناك و كشنده‌اي در آن‌ها مي‌گردد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي رفتار خوددرماني در بيماران ديابتي نوع دوم با بهره‌گيري از مدل بزنف انجام گرديد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي–تحليلي در سال 1393 بر روي 380 نفر از بيماران ديابتي نوع دو مراجعه‌كننده به كلينيك مركزي ديابت شهر كرمانشاه انجام گرديد. آزمودني‌ها به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب و وارد مطالعه شدند. پرسشنامه مشتمل بر اطلاعات جمعيت شناختي و سازه‌هاي الگوي بزنف بود. داده‌ها پس از جمع‌آوري از طريق مصاحبه با استفاده از نرم‌افزار SPSS-16 و بهره‌مندي از آزمون‌هاي آماري من ويتني، كورسكال واليس و رگرسيون لجستيك و كاي اسكوير تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌ها: در اين مطالعه 5/50 درصد بيماران ديابتي داراي رفتار خوددرماني بودند. طبق يافته‌ها سازه‌هاي الگوي بزنف توانست 24 درصد از بسامد رفتارهاي خوددرماني را تبيين نمايد. همچنين در مدل رگرسيون لجستيك سازه‌هاي نگرش، هنجارهاي انتزاعي و عوامل قادر كننده سهم معني‌داري در پيش‌بيني رفتارهاي خوددرماني داشتند (05/0 < P). نتيجه‌گيري: يافته‌هاي مطالعه حاضر حاكي از شيوع بالاي خوددرماني در بين بيماران ديابتي نوع 2 بود. به نظر مي‌رسد بكارگيري الگوي بزنف مي‌تواند ابزاري اثربخش براي پيش‌بيني رفتارهاي خوددرماني در بيماران ديابتي باشد.

Background and Objectives: Self-treatment in diabetes can change blood sugar levels and cause life-threatening complications in patients. Therefore, this study aimed to assess the application of BASNEF Model in analyzing self-treatment Behavior among patients with type 2 diabetes. Materials and Methods: This cross-sectional descriptive-analytic study was conducted on patients with type II diabetes presenting to Kermanshah Diabetes Center in 2014. The patients were randomly selected and recruited. A questionnaire was used to collect demographic data and measure constructs of BASNEF model. Data were analyzed in SPSS-16 using MannWhitney, Kruskal-Wallis Chi-square and logistic regression tests. Results: Of the participants, 50.5% possessed self-treatment behaviors. According to the results, BASNEF model explained 24 percent of the variance in frequency of self-treatment behaviors. Attitudes, subjective norms, and enabling factors were the most significant predictors (P < 0.05). Conclusions: In this study, the prevalence of self-treatment was high among type 2 diabetic patients. Applying BASNEF model appears to be an efficient tool for predicting selftreatment behaviors among diabetic patients.