ارتباط راهبردهاي مديريت منابع و جهت‌گيري هدف‌هاي پيشرفت در پيش‌بيني پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان آسيب‌ديده شنوايي

Research Paper: Effectiveness of Resource Management Strategies and Achievement Goals Orientation in Predicting Academic Achievement Among Students With Hearing Impairment

هدف آسیب شنوایی بر عملكرد تحصیلی دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی تأثیر می‌گذارد. هدف این پژوهش بررسی ارتباط راهبردهای مدیریت منابع و جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی بود. روش بررسی پژوهش حاضر مطالعه‌ای توصیفی‌تحلیلی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری آن را دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی در محدوده سنی 15 تا 18 سال تشكیل می‌دادند. 80 دانش‌آموز (46 پسر و 34 دختر) با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس از شهرستان‌های استان تهران انتخاب شدند كه در سطح اقتصادی و اجتماعی متوسطی قرار داشتند. ابزارهای استفاده‌شده در این پژوهش پرسش‌نامه راهبردهای مدیریت منابع (پینتریچ و همكارانش، 1991) [7] و پرسش‌نامه تجدیدنظرشده جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت (الیوت و موریاما، 2008) [30] بود. پینتریچ و همكارانش پرسش‌نامه راهبردهای مدیریت منابع را ساخته‌اند كه براساس مقیاس هفت درجه‌ای لیكرتی نمره‌گذاری می‌شود. این پرسش‌نامه مدیریت زمان و محیط مطالعه، نظم‌دهی به تلاش، یادگیری از همتایان و كمك‌طلبی را دربردارد. الیوت و موریاما نیز پرسش‌نامه تجدیدنظرشده جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت را طراحی كرده‌اند. این پرسش‌نامه دوازده آیتم دارد كه براساس مقیاس هفت‌درجه‌ای لیكرتی نمره‌گذاری می‌شود. علاوه‌براین شامل این چهار مقیاس است: هدف تبحرگرا، هدف اجتناب از تبحر، هدف عملكردگرا و هدف اجتناب از عملكرد. داده‌های مطالعه با استفاده از میانگین، انحراف استاندارد، ضریب همبستگی و رگرسیون گام‌به‌گام با استفاده از نسخه 19 نرم‌افزار آماری SPSS تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها در این پژوهش طبیعی‌بودن متغیرها با استفاده از آزمون كلموگروف‌اسمرینوف ارزیابی شد. نتایج نشان داد راهبردهای مدیریت منابع (نظم‌دهی به تلاش و كمك‌طلبی) و جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت (هدف تبحرگرا و هدف اجتناب از عملكرد) با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار دارد (05/0P<). هدف تبحرگرا، نظم‌دهی به تلاش، كمك‌طلبی و هدف اجتناب از عملكرد توانست 53/0درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیش‌بینی كنند (05/0P<). دراین‌میان هدف تبحرگرا بیشترین نقش را در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی داشت (001/0P<). نتیجه‌گیری افراد ناشنوا نمی‌توانند صدای بلند را بشنوند و حتی آن را درك كنند. آستانه شنوایی آن‌ها در گوش بهتر 90 دسی‌بل یا بیشتر است و با یا بدون سمعك نمی‌توانند بشنوند. آسیب شنوایی یكی از فراوان‌ترین آسیب‌های حسی در جوامع است كه بیش از 250 میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا هستند. نتایج نشان داد پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی شبیه دانش‌آموزان عادی است و به متغیرهای زیادی بستگی دارد. در این پژوهش نقش راهبردهای مدیریت منابع و جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی بررسی شده است. آسیب شنوایی با ناتوانی در ارتباط، تأخیر در زبان، محرومیت آموزشی، انزوای اجتماعی گوشه‌گیری، طرد، افسردگی و اضطراب همراه است. این عوامل سلامت روانی و عمومی را كاهش می‌دهد. كشورهای مختلف به‌نحو متفاوتی خدمات آموزشی و توان‌بخشی را به این افراد ارائه می‌كنند. توجه به متغیرهای راهبردهای مدیریت منابع (نظم‌دهی به تلاش و كمك‌طلبی) و جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت (هدف تبحرگرا و هدف اجتناب از عملكرد) در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در مطالعه حاضر از روش همبستگی استفاده شده است و روابط نشان‌داده‌شده را نمی‌توان به‌عنوان عوامل علّی درنظرگرفت؛ ازاین‌رو این احتمال وجود دارد كه چنین نتایج و همبستگی‌هایی از اثر متغیرهای دیگری ناشی شده باشد. از محدودیت‌های این مطالعه می‌توان به استفاده از پرسش‌نامه‌های خودگزارش‌دهی اشاره كرد. شاید دانش‌آموزان به‌دلیل اجتناب از برچسب‌خوردن یا پذیرفته‌شدن از طرف جامعه، دربرابر ارائه پاسخ درست و صادقانه احساس مسئولیت نكنند. راهبردهای مدیریت منابع و جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت در آموزش دانش‌آموزان با آسیب شنوایی بسیار مفید هستند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود از این روش در مدرسه‌های ابتدایی و همچنین دیگر گروه‌های افراد استثنایی استفاده شود.

Objective The purpose of the present research was to investigate the relationship of the resources management strategies and achievement goals orientation in predicting academic achievement in students with hearing impairment.  Materials & Methods The present research is a descriptive-analytical correlation study. The study population included students with hearing impairment who were aged 15-18 years. Eighty students (46 boys and 34 girls) were selected by convenient sampling method from Tehran province. The instruments of present research were resources management strategies questionnaire and achievement goals orientation questionnaire-revised. Data were analyzed by using mean, standard deviation, correlation coefficient, and stepwise regression along with SPSS (version 19). Results The normality of variables was tested. The Kolmogorov-Smirnov test showed that all variables were normal. The findings showed that resource management strategies (effort regulation and help-seeking) and achievement goals orientation (mastery approach goal and performance avoidance) have a positive and significant relationship with academic achievement (p<0.05). Mastery approach, effort regulation, help seeking and performance avoidance goal predicted 0.53 percent of the variance in academic achievement (p<0.05), and mastery approach goal had the most contribution to the prediction of academic achievement (p<0.001). Conclusion Variables such as resource management strategies and achievement goals orientation have a crucial role in predicting academic achievement in students with hearing impairment.