ارزيابي عملكرد دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور با رويكرد تركيبي كارت امتياز متوازن و فرآيند تحليل سلسله مراتبي(AHP-BSC): سال 1392

Performance Assessment of Medical Universities using Balanced Scorecard and Analytical Hierarchy Process; 2013

مقدمه و اهداف: دانشگاه‏های علوم پزشكی، نقش حیاتی در ارتقای سلامت جامعه ایفا می‏نمایند و بدون شك برای بهبود عملكرد آن‏ها، نیاز به اندازه گیری و ارزیابی عملكرد می‏باشد. روش كار: مطالعه‏ی حاضر، از نوع تركیبی متوالی بود و دانشگاه‏های علوم‌پزشكی كشور به صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. در فاز كیفی مطالعه با بررسی اسناد و جلسات گروه كاری متمركز، چارچوب اولیه مدل ارزیابی عملكرد و چالش های مرتبط با آن استخراج گردید. سپس سیاست‌ها، اهداف و راهبردهای مربوط به هر بعد استخراج و شاخص ها شناسایی گردیدند. درنهایت، با اجرای روش تحلیل سلسله مراتبی وزن هریك از ابعاد و محورهای آن محاسبه گردید و مدل اجرا گردید. نتایج: مدل كارت امتیاز متوازن متناسب با دانشگاه‌های علوم‌پزشكی طراحی شد. در این مدل، 4 بعد اصلی سلامت جمعیت، خدمات، مالی و بعد رشد و توسعه مشخص گردید. سپس با بررسی اسناد، سیاست و راهبردهای كلیدی، سیاست و معیارهای كلیدی، راهبردهای اصلی و فرعی استخراج گردید. تعداد 13 شاخص كلیدی به عنوان شاخص‌های نهایی انتخاب گردید. همچنین 3 چالش اصلی و 11 چالش فرعی شناسایی و طبقه بندی گردید در نهایت نتایج حاصل از مدل تحلیل سلسله مراتبی-كارت امتیازی متوازن، نشان داد كه تیپ بندی دانشگاه بر وضعیت عملكردی دانشگاه ها تاثیر دارد. نتیجه‏گیری: برای ارزیابی عملكرد دانشگاه‏ها، وجود رابطه منطقی بین سیاست‏ها و راهبردها و معیارها چالش كلیدی می‏باشد تا به صورت جامع و موجز، شاخص‏هایی برای ارزیابی و رتبه بندی عمل نمایند.

Background and Objectives: Universities of medical sciences play a vital role in promoting population health and without a doubt, their performance should be measured and evaluated. Methods: The study was a mixed method study (consecutive combination) and the universities were examined by census. In the qualitative phase of the study, by examining the documents and focused group discussions, the basic framework of the performance evaluation model and its associated challenges were elicited. Then, the policies, objectives, and strategies related to each dimension were extracted and finally, key indicators were selected. Finally, by running Analytic Hierarchy Process method, the weight of dimensions and their key aspects were calculated and the model was implemented. Results: BSC was designed in accordance with the universities. In this model, four main aspects including population health, services, finance, and development were identified. Then, by reviewing the documents, key policies and strategies, key policies and criteria, primary and secondary strategies were extracted. 13 key indicators were chosen as the final indexes. Moreover, 3 main challenges and 11 secondary challenges were identified. The results of the AHP-BSC model indicated that categorizing (ranking) universities had an impact on their functional status. Conclusion: The main challenge for evaluating the performance of universities was the presence of a logical connection between policies, strategies, and criteria to have comprehensive and concise indexes for evaluation and ranking.