ابزار غربالگري سلامت جنسي در جمعيت بزرگسالان با اختلالات سوء مصرف مواد

A Sexual Health Screening Tool in the Adult Population with Substance Abuse Disorders

زمینه و هدف: در هم آمیختگی بیماری اعتیاد و نوع مواد مصرفی با شكل گیری و بروز رفتارهای مخاطره آمیز جنسی، در دنیا نشان داده شده است. اما حساسیت حوزه سلامت جنسی در برخی جوامع مانند ایران، مطالعه و ارزیابی رفتارهای جنسی را با چالش روبرو می كند. این چالش ها به ویژه در جمعیت با بیماری اعتیاد، سنجش و شناسایی رفتارهای پرخطر را محدود كرده است. بنابراین تدوین مقیاسی برای سنجش رفتارهای پرخطر با یك ابزار بومی و تعیین اعتبار و ساختار عاملی آن یكی از راهبردهای ضروری به نظر می رسید. روش كار:  پس از بررسی ابزارهای منتشر شده و در نظر گرفتن شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران، ابزار غربال گری رفتارهای مخاطره آمیز Sex and Drug History Form (SDHF) به فارسی برگردانده شد. مراجعان (107 نفر) كلینیك سلامت جنسی مركز ملی مطالعات اعتیاد به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و پرسشنامه توسط مصاحبه گران تعلیم دیده تكمیل شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آلفای كرونباخ و تحلیل عاملی اكتشافی استفاده شد. نتایج: ضریب اعتبار ابزار بر پایه آلفای كرونباخ برابر با 87/0 به دست آمد. یافته­های تحلیل عاملی اكتشافی با روش مولفه­های اصلی نشان داد پرسشنامه غربال گری Sex and Drug Screening Scale(SDSS) می تواند 6/78% واریانس كل را در دو حوزه جنسی و مصرف مواد تبیین كند. همچنین پرسشنامه اولیه با 3 خرده مقیاس به 6 خرده مقیاس تغییر یافت. نتیجه گیری: از آنجا كه بیماری اعتیاد و سوء مصرف مواد می تواند به گونه های مختلف رفتارهای جنسی سالم و مخاطره آمیز را متاثر كند، لذا ابزار معرفی شده در این مطالعه شناسایی نمای كلی افراد در حوزه رفتارهای جنسی شان در برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی درمان­های اعتیاد را میسر می سازد.

Background and Aim: Substance abuse and risky sexual behaviors are intermingled. Both subjects, however, are highly sensitive issues culturally in some societies such as Iran, making assessment of sexual behaviors difficult and challenging. It is particularly difficult to assess and study risky sexual behaviors in the drug-using population. Thus, it seems essential to develop and validate a comprehensive native instrument specific for the Iranian drug-using population to screen their risky sexual behaviors and in treatment settings. Materials and Methods: A thorough literature review was made to find a tool utilized in addiction treatment settings.  The Sex and Drug History Form (SDHF) was translated into Persian. Clients (n = 107) referred to the sexual health clinic in the Iranian National Center for Addiction Studies (INCAS) were selected randomly. Questionnaires were completed through face-to-face interviews by trained research assistants. Data analysis was done using the Cronbach`s alpha and exploratory factor analysis. Results: Cronbach`s alpha was found to be 0.78. Using the principal component analysis, the Sex and Drug Screening Scale (SDSS) revealed 78.6 of the total variance in two main domains, namely, drug-use behaviors and sexual behaviors. The number of subscales in the original instrument, which was 3, increased to 6. Conclusion: Substance abuse and addiction significantly affect oneʹs sexual behaviors and safety. The Sex and Drug Screening Scale will enable health workers and therapists to assess the patientsʹ sexual health and risky behaviors at admission, which will facilitate planning, implementing and evaluating intervention programs aiming at treating addiction.