ساختار عاملي و ويژگيهاي روانسنجي پرسشنامه شيوع قُلدري ) (BPQدر مدارس متوسطه

The Factorial Structure and Psychometric Properties of Bullying Prevalence Questionnaire in Secondary Schools

سابقه و هدف: قلدري پديده‌اي شايع در مدارس سراسر جهان مي‌باشد. بنابراين روا سازي ابزارهاي پركاربرد در اين حوزه حايز اهميت است. هدف از پژوهش حاضر بررسي ساختار عاملي و ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسشنامه شيوع قلدري بود. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش حاضر توصيفي و از نوع مطالعات روان‌سنجي است. تعداد 400 نفر (200 دختر و 200 پسر) از بين دانش‌آموزان مدارس متوسطه شهر قم به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند و پرسشنامه شيوع قلدري (BPQ) و بهزيستي ذهني (جهت روايي واگرا) را تكميل كردند. براي تحليل داده‌ها از روش‌هاي تحليل عاملي، ضريب آلفاي كرونباخ و همبستگي پيرسون با استفاده از نرم‌افزارهاي SPSS-22 و AMOS-21 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تحليل عاملي نشان داد كه پرسشنامه از سه عامل اشباع شده و از شاخص‌هاي برازش مناسبي برخوردار است. بين شيوع قلدري با بهزيستي ذهني (10/0- r= و 05/0P?) و پيشرفت تحصيلي (18/0- r= و 01/0P?) رابطه منفي و معني‌داري مشاهده شد. ضريب آلفاي كرونباخ براي كل پرسشنامه 81/0 و براي هر كدام از خرده مقياس‌ها شامل قلدري 81/0، قرباني 75/0 و نفع اجتماعي 70/0 به دست آمد كه در سطح قابل قبول بودند. نتيجه‌گيري: نسخه فارسي پرسشنامه شيوع قلدري در جامعه دانش‌آموزان، از خصوصيات روان‌سنجي قابل قبولي برخوردار است و مي‌توان از آن به عنوان ابزاري معتبر در پژوهش‌هاي روان‌شناختي استفاده كرد

Background and Objectives: Bullying has been common in schools across the world. Therefore, assessing the psychometric properties of its structures is important. The aim of this study was the assessment of the factorial structure and psychometric properties of bullying prevalence questionnaire Materials and Methods: The present study was descriptive and psychometric. For this purpose, 400 students (200 boys and 200 girls) were selected by multistage cluster sampling method and answered the bullying prevalence questionnaire and subjective well-being inventory (divergent validity). For data analysis, factor analysis method, Cronbachʹs alpha coefficient and Pearson’s correlation test were used by SPSS software version 22 and AMOS version 21. Results: factor analysis result showed that this questionnaire was saturated with three factors and had good fitness scales. Significant negative relationships of bullying prevalence with subjective well-being (r = -0.10 and P ? 0.05) and academic achievement (r = -0.18 and P ? 0.01) were obtained. Cronbachʹs alpha for the total scale was calculated as 0.81, and for each of the subscales it was as follows: bullying: 0.81, victim 0.75, and pro-social 0.70; all the scores were satisfactory. Conclusions: Findings of the research showed that the Persian version of the bullying prevalence questionnaire was acceptable among students concerning psychometric characteristic and it can be used as a valid instrument for psychological studies