تأثير آموزش مديريت رفتار والدين بر كاهش ميزان خشم نوجوانان قلدر

Reducing Adolescent Rage Bullies: Study on Behavior Management Training Intervention

زمینه و هدف: خشم آثار نامطلوبی بر حالت درونی افراد و به پیرو آن بر روابط بین فردی می­گذارد و از طرفی تربیت و مدیریت صحیح رفتار والدین باعث ارتقاء و بهبود روابط والدـ كودك می­شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت رفتار براساس مدل باركلی در­ كاهش خشم دانش آموزان دختر و پسر قلدر دوره اول متوسطه انجام شد. روش بررسی: نوع پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه­ كنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر دوره اول متوسطه شهر تبریز بودند. به منظور اجرای پژوهش پس از انجام سرند به وسیله معلمان و اجرای پرسشنامه قلدرـ قربانی الویوس،30 نفر از كودكانی كه بر اساس نمرات كسب شده در پرسشنامه الویوس، به عنوان قلدر طبقه بندی شده بودند به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و كنترل جایگزین شدند. پس از تكمیل پرسشنامه خشم نیلسون به وسیله دانش‌آموزان قلدر؛ والدین گروه آزمایش به مدت 9جلسه(45 دقیقه‌ای) در برنامه آموزش مدیریت رفتار قرار گرفتند، ولی گروه كنترل هیچ‌گونه آموزشی دریافت نكرد. آزمودنی‌ها پس از پایان جلسه‌های آموزش مدیریت رفتار والدین، مورد بررسی مجدد قرار گرفتند و بعد از یك ماه نیز پیگیری انجام شد. داده‌ها و با استفاده از شاخص­های توصیفی و آزمون تحلیل كوواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج حاكی از اثربخشی آموزش مدیریت رفتاری والدین بر كاهش خشم نوجوانان قلدر (05/0P<) بود. در بین دختران و پسران تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. نتایج در مرحله پیگیری نیز تفاوت معنی‌داری را بین گروه آزمایش و كنترل نشان داد(05/0p<). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد كه آموزش مدیریت رفتاری  در كاهش خشم نوجوانان قلدر مؤثر بوده است كه این امر  می‌تواند ناشی از تاثیر آموزش بر روابط روزانه در آنان باشد.

Background and aim: Adverse effects inner anger and interpersonal relationships will follow on from the other parent behavior management training and promoting and improving relations between parent-child.در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مدیریت رفتار براساس مدل باركلی در كاهش خشم دانش آموزان دختر و پسر قلدر دوره اول متوسطه بود. Methods: The present Experimental research used a pretest– posttest and a control group. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر دوره اول متوسطه شهر تبریز كه در سال تحصیلی 93-1392 مشغول به تحصیل بودند. The population consisted of male and female junior high school students in Tabriz who were enrolled in the 2012-2013 school year. به منظور اجرای پژوهش پس از انجام سرند توسط معلمان و اجرای پرسشنامه قلدر/قربانی الویوس، 30نفر از كودكانی كه براساس نمرات كسب شده در پرسشنامه الویوس، به عنوان قلدر طبقه بندی شده بودند به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و كنترل جایگزین شدند؛ و پس از تكمیل پرسشنامه خشم نیلسون(2000) توسط دانش آموزان قلدر؛ والدین گروه آزمایش به مدت 9جلسه (45 دقیقه ای) در برنامه آموزش مدیریت رفتار قرارگرفتند، ولی گروه كنترل هیچگونه آموزشی دریافت نكرد.Therefore, after screening by the teachers and the Nelson anger questionnaire, 30 children who, according to scores on the questionnaire were bullies, were classified randomly into two groups of 15 cases and controls were replaced and after completing the questionnaire anger Nilsson (2000) bullying by students, parents groups for 9 sessions (45 minutes each) were treated in a management training program, while the control group received no training. آزمودنی ها پس پایان جلسات آموزش مدیریت رفتار والدین ، مورد بررسی مجدد قرار گرفتند. Parent Management Training participants after the end of the session, were reviewed and followed a month later. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری18 SPSS و با استفاده از شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل كوواریانس چند متغیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاكی از اثربخشی آموزش مدیریت رفتاری والدین بر كاهش خشم نوجوانان قلدر (05/0 P< ) بود. Data were analyzed by the SPSS version 18 statistical software using descriptive indicators and multivariate analysis. Results: The results indicated the effectiveness of Parent Management Training to Reduce Anger of the teen bullies (P <0.05), respectively.فقط در مولفه های ناكامی و پرخاشگری بدنی تفاوت معنی داری نبود و در مقایسه اثربخشی آموزش مدیریت رفتار به دختران و پسران گروه آزمایش، نتایج نشان داد كه در بین دختران و پسران گروه آزمایش تفاوت معناداری وجود ندارد این نشانگر این است كه آموزش مدیریت رفتار به والدین دركاهش خشم نوجوانان قلدر، هردوگروه تاثیر مثبت داشته است. . نتایج درمرحله پیگیری نیز تفاوت معناداری (05/0 P< ) را بین گروه آزمایش وكنترل نشان داد. The results of the follow-up phase difference (P <0.05) between the test and control groups, respectively. Conclusion: The findings revealed that the behavioral management training had been effective in reducing anger bullying teenagers that might have been due to the effect of education on their daily relations. كلید واژه‌ها: آموزش مدیریت رفتار، بهزیستی روانشناختی، قلدری Keywords: Anger, Bulling, Behavior management training