ارزيابي مقايسه اي روش هاي تخمين پارامترهاي مدلهاي نش و هيبريد به منظور مدلسازي فرآيند بارش رواناب (مطالعه موردي: حوضه الندچاي)

Comparison Evaluation of Nash and Hybrid models Parameters Estimation Methods in Order to Model RainfallRunoff Process (Case Study: Alandchay Watershed)

مدل‌هاي هيدرولوژيك بارش رواناب به عنوان ابزاري مهم و ضروري براي مديريت منابع آب در دنيا شناخته شدهاند. در اين ميان، دو مدل نش و هيبريد به عنوان مدل‌هاي بارش رواناب در سال‌هاي اخير توسعه پيدا كردند. در اين تحقيق، روش‌هاي مختلف جهت تخمين پارامترهاي اين دو مدل در حوضه الندچاي آذربايجان غربي مورد ارزيابي و مقايسه قرار گرفته است. بدين منظور، پارامترهاي مدل هيبريد بر اساس يك روش تجربي و پارامترهاي مدل نش از هشت روش مختلف برآورد گرديد. شاخص‌هاي آماري MAE، R2 و RMSE جهت ارزيابي قابليت دو مدل مورد استفاده قرار گرفت. مقادير كم شاخص‌هاي خطا و مقدار زياد ضريب تبيين قابليت هر دو مدل در مدلبندي هيدروگراف سيل را نشان داد. مقايسه مقادير شاخص‌هاي آماري و خطاي بدست آمده، نشان‌دهنده عملكرد بهتر مدل نش نسبت به مدل هيبريد بود. متوسط خطاي دبي اوج سيلابي براي مدل‌هاي نش و هيبريد به ترتيب برابر 99/5 و 07/12 مترمكعب بر ثانيه و متوسط خطاي زمان اوج هيدروگراف سيلاب به ترتيب براي مدل‌هاي مذكور برابر صفر و سه ساعت بدست آمد.

Rainfallrunoff hydrologic models have been recognized as an important and essential tool for water resources management in the world. In this direction, Nash and Hybrid models have been developed as rainfallrunoff models in the recent years. In the present research, the different methods were evaluated to estimate the mentioned models parameters in Alandchay watershed in West Azarbayjan and these models were compared with each other. For this purpose, Hybrid model parameter in the base of empirical method and Nash model parameters using eight different methods were estimated. To evaluate the capability of two mentioned models, the statistical indices such as RMSE, R2 and MAE were used. The less amount of error indices and high values of determination coefficient showed the ability of two models for modeling the flood hydrographs. The comparison of the statistical indices values and calculated errors showed that Nash model had the better performance than Hybrid model. The mean error of peak discharge for Nash and Hybrid modes was obtained 5.99 and 12.07 m3/s and the mean error of flood hydrograph peak time for mentioned models was calculated 0 and 3 hours, respectively.