سنجش كيفيت زندگي كالبدي- محيطي در شهرهاي مياني ايران؛ بررسي موردي: قزوين، كاشان و گرگان

رشد و گسترش زندگي شهري در دهه هاي اخير موجب پيدايش ديدگاه جديد و تخصصي كيفيت زندگي شهري شده است. اين مقوله كه بيشتر بر جنبه هاي زندگي شهري تكيه دارد، جايگاهي متفاوت با خاستگاه هاي اجتماعي و رواني اوليه شكل گيري مفهوم كيفيت زندگي دارد. در تحقيق حاضر جهت اندازه گيري كيفيت زندگي ذهني ساكنان در ابعاد كالبدي- محيطي كه اهميت زيادي در مباحث شهرسازي دارد، 30 متغير پيشنهاد شده و ميزان رضايت نسبت به آنها از طريق پرسش نامه در سه شهر مياني قزوين، كاشان و گرگان اندازه گيري شده است. روش جمع آوري پرسش نامه ها از طريق مصاحبه و مجموع تعداد نمونه ها در سه شهر 1078 عدد بوده است. با استفاده از تحليل عاملي، پنج عامل اصلي شناسايي شدند. اين عوامل در هر سه شهر يكسان بودند و مي توان آنها را تحت عناوين محيطي، دسترسي به خدمات، دسترسي به كاربري آموزشي، حمل ونقل و مسكن نامگذاري نمود. نتايج حاصل از اين تحقيق بيانگر آن است كه كيفيت زندگي كالبدي- محيطي در هر سه شهر بيش از هر چيز تحت تاثير عامل محيطي و كمتر از همه تحت تاثير عامل مسكن قرار دارد. در مجموع كيفيت زندگي كالبدي- محيطي شهر كاشان از شهرهاي قزوين و گرگان بيشتر است. مقايسه امتيازات عوامل مختلف نشان از آن دارد كه اگرچه ميزان رضايت از عوامل مختلف در شهرها تا حدودي با يكديگر تفاوت دارد، اما در مجموع دامنه رضايت ساكنان از ابعاد گوناگون كيفيت كالبدي- محيطي در حد ميانه اي قرار دارد.