تاثير سيستم هاي مختلف خاك ورزي و ميزان بقاياي گياهي بر كارآيي جذب و مصرف نيتروژن در گندم(Triticum aestivum L)

به منظور بررسي ميزان جذب، كارآيي جذب و مصرف و شاخص برداشت نيتروژن در گندم (Triticum aestivum L.)تحت تاثير سيستم­هاي مختلف خاك­ورزي و سطوح بقاياي كاه و كلش، آزمايشي به صورت بلوك­هاي خرد شده بر پايه طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال زراعي 93-1392 انجام شد. نوع مديريت خاك­ورزي در چهار سطح (1- ديسك، 2- گاوآهن برگردان­دار + ديسك، 3- گاوآهن پنجه غازي + ديسك و 4- گاوآهن قلمي + ديسك) به عنوان فاكتور عمودي و مديريت بقاياي گندم در پنج سطح (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد كاه گندم) به عنوان فاكتور افقي در نظر گرفته شدند. بر اساس نتايج به دست آمده، كم­ترين (58/2 درصد) و بيش ترين (77/2 درصد) نيتروژن دانه به­ترتيب در شرايط استفاده از ديسك و گاوآهن قلمي + ديسك مشاهده شد. بيش ترين ميزان كارآيي جذب و مصرف نيتروژن (به ترتيب 67/60 درصد و 25/17 گرم بذر بر گرم نيتروژن خاك) نيز در شرايط شخم با گاوآهن قلمي + ديسك به دست آمد. با افزايش سطوح بقاياي گندم، درصد نيتروژن دانه و كارآيي جذب و مصرف نيتروژن به طور معني داري افزايش يافت، به طوري كه كاربرد 75 درصد بقاياي گندم در مقايسه با عدم كاربرد آن منجر به افزايش كارآيي جذب نيتروژن در گندم تا 2/62 درصد شد. بر اساس نتايج اين آزمايش به نظر مي رسد كه در مناطق خشك و نيمه خشك كشور، كاربرد بقاياي گندم همراه با خاك­ورزي كاهش يافته مي تواند در افزايش بهره­وري و كارآيي استفاده از نيتروژن مورد توجه قرار گيرد.