اثر كود زيستي فسفر بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ذرت (Zea mays L) تحت شرايط تنش خشكي

به منظور بررسي اثر تنش خشكي و كود زيستي فسفر بر عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت هيبريد سينگل كراس 640، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دانشگاه آزاد اسلامي واحد دزفول در تابستان سال 1392 انجام شد. سه سطح تنش خشكي شامل آبياري كامل (شاهد)، تنش خشكي در مرحله گل دهي و تنش خشكي در مرحله پر شدن دانه در كرت هاي اصلي و سطوح كود زيستي (تلقيح و عدم تلقيح با كود زيستي فسفر) در كرت هاي فرعي قرار داده شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه تنش خشكي، تمامي صفات مورد مطالعه را به طور معني داري تحت تاثير قرار داد. اثر كود زيستي نيز روي تمام صفات به­جز تعداد رديف در بلال معني دار شد. برهم كنش تنش خشكي × كود زيستي بر طول بلال، محتوي فسفر دانه، جذب فسفر دانه، محتوي پروتئين دانه، جذب نيتروژن دانه، شاخص برداشت نيتروژن، شاخص برداشت فسفر و وزن هكتوليتر معني دار بود. استفاده از كود زيستي سبب افزايش 17 درصدي عملكرد دانه شد. بيشترين ميزان عملكرد دانه در شرايط آبياري كامل (3/11813 كيلوگرم در هكتار) به­دست آمد. تنش خشكي در مرحله گل دهي باعث كاهش 36 درصدي عملكرد دانه، 16 درصدي تعداد دانه در رديف و 8 درصدي تعداد رديف در بلال شد. با وجود آنكه، اعمال تنش خشكي در هر دو مرحله رشدي ميزان جذب نيتروژن دانه و وزن هكتوليتر را در شرايط تلقيح و عدم تلقيح به طور معني داري كاهش داد، اما استفاده از كود زيستي فسفر تحت شرايط تنش خشكي نقش تعديل­كننده روي اين صفات داشت. بنابراين، نتايج اين تحقيق نشان داد كه تلقيح بذر با كود زيستي فسفر مي­تواند آثار سوء تنش خشكي را بر صفات كمي و كيفي ذرت كاهش دهد.