بررسي اقتصادي كم آبياري ارقام گوجه فرنگي در كشت نشايي

Economic Analysis of Deficit Irrigation for Transplanted Tomato Cultivars

گوجه فرنگي يكي از مهمترين محصولات كشاورزي استان فارس مي باشد. تحقيقات قبلي نشان مي دهد كه ميزان آب مصرفي گوجه فرنگي در سامانه هاي آبياري موجود زياد و بهره وري آب كم است. به منظور تعيين ميزان آب مورد نياز گوجه فرنگي، در اين تحقيق تاثير مقادير مختلف آب بر عملكرد و كارايي مصرف آب سه رقم گوجه فرنگي كه با سامانه آبياري قطره اي آبياري مي شدند بررسي گرديد. آزمايش در يكي از مزارع شهرستان مرودشت كه بافت خاك آن نسبتا سنگين بود انجام شد. مقادير 60%، 80%، 100% و120 درصد نياز آبي گوجه فرنگي بر اساس روش پنمن مانتيث محاسبه و به مزرعه داده شد. يك تيمار آبياري با مديريت كشاورز نيز اضافه گرديد. با توجه به هزينه ها و درآمدهاي مزرعه، نسبت سود به هزينه و تفاوت درآمد و هزينه برآورد و بررسي هاي اقتصادي انجام گرديد. نتايج نشان داد كه با افزايش ميزان آب آبياري ميزان عملكرد افزايش و كارايي مصرف آب كاهش مي يابد كه اين تغييرات فقط بين تيمارهاي 60% و 120% نياز آبي از نظر آماري معني دار گرديد. حجم آب آبياري مورد استفاده در تيمارهاي مختلف حدود 3900 تا 7800 مترمكعب در هكتار بود. بررسي هاي اقتصادي نشان داد كه توليد محصول گوجه فرنگي در شرايط مزرعه مورد آزمايش، با قيمت فروش محصول 2500 ريال، و ارزش آب صفر تا 6000 ريال، بترتيب داراي نسبت درآمد به هزينه 78/0 و 68/0 بوده كه اقتصادي نيست. قيمت آب تاثير زيادي بر نسبت درآمد به هزينه نداشته ليكن در صورت افزايش قيمت فروش، توليد محصول مي تواند اقتصادي گردد.

Tomato is one of the major agricultural products in Fars Province. Previous studies show that the tomato farms under current irrigation systems lose a large volume of water with low water productivity. In the present study, the irrigation requirement and the influence of different irrigation regimes on the yield and water productivity of three cultivars of tomato was studied. The farm under study was located in Marvdasht plain, with a heavy soil texture. The irrigation water was applied based on 60%, 80%, 100%, and 120 percent of Penman Montieth water requirement method, under drip irrigation system. Another treatment was considered and irrigated by the farmer management. Benefit-cost ratio and benefit-cost difference was calculated for economic analysis. Results show that the obtained yield increased with irrigation water while water productivity decreased. The irrigation volumes of water used for the treatments were about 3900 to 7800 cubic meters per hectare. However, only the differences between the treatments 60% and 120% were statistically significant. Economic evaluations showed that the tomato production was not economical with tomato price equal to 2500 Rials, while the water price varies from zero to 6000 Rials. In this situation, the benefit-cost ratios varied from 0.78 to 0.68, respectively. Increase in price of tomato could improve the benefit-cost ratio.