بررسي ميزان خسارت جوندگان و پرندگان به ميوه گردو و عوامل موثر بر آن در استان كرمان

Survey of damage rate of rodents and birds on walnut damage and its effective variables in Kerman province

استان كرمان داراي بيشترين سطح زير كشت درختان گردو در ايران است. در تابستان 1393، در باغات گردوي استان كرمان، تعداد 422 نمونه گردوي خسارت ديده جمع‌آوري شد كه از اين تعداد 248 مورد (8/58%) مربوط به خسارت جوندگان، 70 مورد (6/16%) مربوط به خسارت پرندگان و 104 مورد (6/24%) داراي تركيبي از علايم خسارت جوندگان و پرندگان بودند. در تابستان 1394 از باغاتي كه قبلاً داراي مهره‌داران خسارت‌زا بودند، پنج باغ و 27 درخت به طور تصادفي انتخاب و در چهار تاريخ نمونه‌هاي خسارت ديده جمع‌آوري شد. ميزان خسارت در اين باغ‌ها بين 5/10% و 2/96% و ميانگين ميزان خسارت در كل باغ‌ها 5/34% بود. آناليز واريانس نشان از وجود اختلاف معني‌دار ميان باغ‌ها داشت (p < 0.05). ميانگين ارتفاع و قطر درختان به ترتيب 2/9 متر و 2/35 سانتي‌‌متر و ميانگين ضخامت پوسته ميوه گردو 43/1 ميلي‌متر بود. ميانگين فاصله درختان از رودخانه يا نهر 9/41 متر، از منازل 7/421 متر و از جاده 0/449 متر بود. نتايج آزمون همبستگي ميزان خسارت با فاكتورهاي مورد بررسي نشان داد كه درصد خسارت با ارتفاع درختان گردو، قطر تنه درختان، فاصله از منازل و جاده معني‌دار (p < 0.05) اما كلفتي پوست ميوه گردو و فاصله از رودخانه با ميزان خسارت ارتباط معني‌داري نداشتند (p > 0.05).

Kerman province has the highest area under walnut cultivation in Iran. In summer 2014, 422 damaged fruits were collected in walnut orchards of Kerman province, of which 248 (58.8%) were attributed to rodents, 70 (16.6%) were attributed to birds and the remaining 104 (24.6%) were attributed to both rodents and birds. In summer 2015, in those orchards that previously experienced vertebrate damage, five orchards and 27 trees were randomly selected and walnut fruits with signs of rodent and bird damage were collected in four different dates. The damage rate was between 10.5% and 96.2%, giving the average damage rate 34.5%. Analysis of Variance (ANOVA) showed a significant difference of the damage rate among the selected orchards (p < 0.05). The height of walnut trees measured 9.2 m, the diameter of trees 35.2 cm and the thickness of fruit 1.43 mm. The distance of trees from the nearest river or stream was measured 41.9 m, from buildings 421.7 m and from roads 449 m. Pearson correlation analysis showed that the damage rate had significant correlation with the height and the diameter of walnut trees, the distance from buildings and roads (p < 0.05) but it was not found a significant correlation with the thickness of fruits and the distance from rivers or streams (p > 0.05).