كاربرد توام دوگونه ازTrichoderma و Bacillus subtilis در كنترل نماتد ريشه گرهي گوجه‌فرنگي (Meloidogyne javanica)

Simultaneous application of two species of Trichoderma and Bacillus subtilis to control root knot nematode (Meloidogyne javanica) on tomato

كاربرد همزمان دو گونه Trichoderma harzianum و T. virens به همراه دو جدايه از باكتري Bacillus subtilis، در كاهش شاخص‌هاي بيماريزايي نماتد Meloidogyne javanica و بهبود فاكتورهاي رشدي گياه گوجه فرنگي ارزيابي گرديد. آزمون سنجش زيستي، كاربرد عصاره كشت گونه‌هاي قارچي و سوسپانسيون جدايه‌هاي باكتريايي به صورت تكي و تلفيقي بر تفريخ تخم و مرگ و مير لارو نماتد بررسي شد. در تيمار تركيبي T. virens (جدايه T65) و B. subtilis (جدايه MD) مرگ و مير لارو سن دوم و عدم تفريخ تخم نماتد به ترتيب به ميزان 5 و 5/1 برابر نسبت به شاهد در شرايط آزمايشگاه افزايش يافت. همچنين ريشه‌هاي آلوده گوجه فرنگي رقم ارلي اوربانا در مرحله 4-5 برگي با تركيب جدايه‌هاي ذكر شده، در شرايط گلخانه تيمار گرديدند كه نتايج حاكي از كاهش 68، 5/57 و 3/38 درصدي به ترتيب در تعداد گال، تخم و لارو سن دوم نسبت به شاهد دارد. ارزيابي بهبود فاكتورهاي رشدي گوجه فرنگي در شرايط گلخانه دلالت بر اين دارد كه جدايه باكتريايي MD، پتانسيل افزايش 34 و 110 درصدي را به ترتيب در طول ساقه و ريشه گوجه فرنگي در مقايسه با شاهد سالم دارا مي‌باشد. به نظر مي‌رسد جدايه MD باكتري B. subtilis ، گزينه مناسبي جهت بررسي‌هاي بيشتر در زمينه توليد هورمون‌هاي گياهي و احتمال القا مقاومت در گياه باشد. همچنين برآورد كارايي تيمار تلفيقي T.65+MD در كاهش شاخص‌هاي بيماريزايي نماتد ريشه گرهي در شرايط طبيعي پيشنهاد مي‌گردد.

In the current research, simultaneous application of Trichoderma harzianum (T.BI) and T. virens (T.65) species with two strains of Bacillus subtilis (MD, Bs) were evaluated on reduction of Meloidogyne javanica pathogenicity indexes and improvement of tomato growth factors in a bioassay trial fungal culture extract and bacterial suspension were tested on mortality of second stage juveniles and egg hatching individually and simultaneously. Application of T65 (T. virens) and MD (B. subtilis) caused 5 and 1.5 times enhancement in juvenile mortality and egg hatching inhibition of M. javanica in comparison to control in laboratory conditions. Furthermore, roots of tomato seedlings with 4-5 leaves were treated by mentioned combination in greenhouse. Comparing to control treatment of T65+ MD lead to reduction of gall, egg and second stage juvenile numbers by 68, 57.5 and 38.3 % respectively. According to our results, efficiency assessment of T.65+MD treatment on reduction of pathogenicity indexes in root knot nematode is recommended under natural condition. Evaluation of tomato growth factors improvement in pot experiments revealed that MD bacterial strain has potential of increasing tomato shoot and root length by 34 and 110 % respectively in comparison to healthy control. Therefore, it seems that MD strain is suitable candidate for further research in the fields of plant hormones production and possible induction of resistance in plant.