ارزيابي آزمايشگاهي و ميدانيBacillus thuringiensis روي كرم جوانه خوار مركبات Archips rosanus در استان مازندران

Laboratory and field evaluation of Bacillus thuringiensis for the control of Archips rosanus in Mazandaran province

پروانه جوانه‌خوار Linnaeus Archips rosanus از آفات پلي‌فاژ در حال گسترش در باغ‌هاي مركبات غرب استان مازندران مي‌باشد. در اين تحقيق اثر باكتري Bacillus thuringiensis Berliner subsp kurstaki روي مراحل مختلف لاروي كرم جوانه‌خوار مركبات Archips rosanus مورد بررسي قرار گرفت. براي انجام آزمايش‌هاي زيست‌سنجي‌ در شرايط آزمايشگاهي از روش غوطه‌ورسازي (Dipping method) استفاده شد. LC50 و LC90 باكتري Bt براي لاروهاي سن اول و مجموع سن دوم و سوم لاروي به ترتيب 4480، 9010 و 4460، 19040 پي‌پي‌ام به دست آمد. آزمايش گلداني روي نهال‌هاي دو ساله رقم پرتقال واشنگتن ناول Citrus sinensis (L) Osbeck.Var novel با 5 تيمار و آب يونيزه به عنوان شاهد و در قالب طرح كاملاً تصادفي انجام شد. پس از تجزيه و تحليل داده‌ها، LC50 و LC90 اين باكتري براي لاروهاي سن اول و دوم A. rosanus 96 ساعت پس از تيمار به ترتيب 2130، 13790 و 2840، 16840 پي‌پي‌ام محاسبه شد. مناسب‌ترين محدوده غلظت Bt جهت كنترل لاروهاي سن اول و دوم به ترتيب، 635، 4540 و 256، 5190 پي‌پي‌ام برآورد گرديد. آزمايش ميداني در قطعه‌اي 3000 متر مربعي از يك باغ 30 هكتاري انجام شد. در اين آزمايش 4 تيمار حشره‌كش مالاتيون (57%=EC) (2 در هزار)، باكتري B. thuringiensis ( 5/0 درصد)، (1 درصد) و آب پاشي به عنوان شاهد با يكديگر مقايسه شدند. ميانگين تعداد لاروهاي زنده A. rosanus روي واحدهاي نمونه‌برداري در سال اول اختلاف معني‌داري نداشته اما در سال دوم در درختان شاهد، B. thuringiensis ( 5/0 درصد)، (1 درصد) و مالاتيون 7 روز بعد از تيمار به ترتيب a466/5، c4/2، ab4/4 و bc266/3 بودند. نتايج به صورت كلي نشان داد كه حشره‌كش ميكروبي Bt قابليت كشندگي مناسبي براي لاروهاي آفت مذكور در شرايط باغي دارد.

In this study, the effects of Bacillus thuringiensis Berliner subsp kurstaki on the larval stages of Archips rosanus Linnaeus was investigated. Dipping method was used for bioassay in vitro LC50 and LC90 of the first and, the sum of second and third larval instars were shown to be 4480, 9010 and 4460 19040 ppm, respectively. A semi-field experiment on the two-year Washington navel (Citrus sinensis(L) Osbeck.Var novel) plants with 5 treatments and water as the control was conducted in a completely randomized design. After data analysis, LC50 and LC90 of the first and the second instars larvae of A. rosanus 96 hours after treatment were 2130, 13790 and 2840, 16840 ppm, respectively. The most suitable range of Bt concentration for controlling the first and second instars larvae was calculated 635, 4540 and 256, 5190 ppm, respectively. The field experiment was conducted in 3,000 m2 orchard of 30 hectares. In this experiment, four treatments namely, Malathion (2000 ppm), B. thuringiensis (0.5 and 1 percent) and water as a control compared with each other. The average number of alive larvae of A. rosanus on sample units trees in the first year had no significant difference, but in the second year on the trees for the control,B. thuringiensis (0.5, 1 percent) and Malathion 7 days after treatment,were 5.466a, 2.4c, 4.4ab and 3.266bc, respectively. Overall results showed that microbial insecticide Bt has killing efficiency for the larvae in the orchards.