اثر تنش خشكي بر پارامترهاي فيزيولوژيكي و تجمع اسيد‏هاي آمينه در كلزا

اين تحقيق، به منظور بررسي اثر تنش خشكي بر پارامترهاي فيزيولوژيكي و تجمع اسيد‏هاي آمينه در دو رقم كلزا (SLM046 و Cooper به ترتيب متحمل و حساس به خشكي) و در دو مرحله از فاز رويشي (مرحله ساقه‏رفتن و گل‏دهي) انجام شد. سطوح آبياري شامل 80 ميلي‏متر تبخير از تشتك تبخير (شاهد) و قطع آبياري در مرحله ساقه‏رفتن و گل‏دهي بود. نتايج نشان داد كه در شرايط تنش آبي، عملكرد دانه، هدايت روزنه‏اي، كلروفيل a و b، محتواي كاروتنوئيد و پروتئين محلول، در برگ هر دو رقم، به طور معني‏داري كاهش يافته است. فعاليت آنزيم‏هاي آنتي‏اكسيدان (كاتالاز، پراكسيداز و آسكوربات پراكسيداز) در شرايط تنش در مرحله ساقه‏رفتن افزايش يافته، اما فعاليت آنزيم‏هاي پراكسيداز و آسكوربات پراكسيداز در شرايط تنش در مرحله گل‏دهي كاهش يافته است. اسيد‏هاي آمينه تريپتوفان، سرين، گلوتامين و آلفا-آمينو بوتريك اسيد، فراواني بالايي از محتواي كلي اسيد‏هاي آمينه را در مرحله ساقه‏رفتن داشتند، هم چنين اسيد‏هاي آمينه گلوتامين، ايزولوسين، سرين و هيستيدين در مرحله گل‏دهي بالاترين مقدار از مجموع اسيد‏هاي آمينه را به خود اختصاص دادند. افزايش محتواي بيشتر اسيد‏هاي آمينه در پاسخ به تنش خشكي در مرحله گل‏دهي مشاهده شد. تجمع معني‏دار اسيد‏هاي آمينه آسپاراتيك اسيد، آسپاراژين، گلوتامين، ليزين، سيستئين، تريپتوفان و فنيل‏آلانين تحت شرايط تنش در مرحله ساقه‏رفتن و تجمع اسيد‏هاي آمينه گلوتامين، گلايسين، تيروزين، متيونين، فنيل‏آلانين و ايزولوسين تحت تنش در مرحله گل‏دهي در ژنوتيپ متحمل SLM046 مي‏باشد، در حالي‏كه هيچ تجمع معني‏داري از اسيد‏هاي آمينه در ژنوتيپ حساس Cooper تحت تنش مشاهده نشد. بنابراين مي‏توان نتيجه گرفت كه تجمع اسيد‏هاي آمينه آزاد ارتباط نزديكي با تحمل به خشكي ژنوتيپ‏هاي متحمل دارند.