پيش بيني تغييرات يخبندان شهر زابل بر پايه شبيه سازي مدل گردش عمومي جو

Predication of Frost In Zabol Region Based on Simulations of General Circulation Model

هدف اين پژوهش، شبيه سازي پيامدهاي تغيير آب و هوا بر پديده يخبندان در ايستگاه زابل است. براي رسيدن به اين منظور، روش مقايسه و انتخاب بهترين مدل برازش داده شده به سري توسط مدل‌هاي گردش عمومي جو بكار گرفته شد. نخست داده هاي ايستگاه همديد زابل در دوره آماري (2008 1966) با مقياس روزانه فراهم شد، سپس داده­هاي مدل گردش عمومي جو در دو دوره جداگانه2004 1988 و 2039 2010 براي تهيه يك سناريوي تغيير اقليم براي اين ايستگاه استفاده گرديد. پس از تهيه سناريوي پايه با انتخاب چهار مدل كاربردي از مدل‌هاي گردش عمومي جو ‌شامل HADCM3، BCM2، HADGEM‌و NCPCM به ارزيابي اين مدل‌ها با دو روش آماري پرداخته شد. يعني محاسبه باياس و خطاي مطلق هر مدل و نيز مقايسه ميانگين و انحراف معيار براي هر يك از مدل‌هاي به كار گرفته شده جهت توليد داده هاي روزانه تا سال 2037 گرديد. پس از انتخاب بهترين مدل، داده هاي مصنوعي براي دوره اقليمي آينده و نيز ويژگي يخبندان­هاي زابل براي دوره اقليمي آينده پيش بيني شد. نتايج پژوهش نشان داد كه در دوره اقليمي آينده مؤلفه هاي دمايي نسبت به دوره گذشته افزايش خواهد يافت. افزايش بيشينه دما»براي فصول بهار و پاييز بيش از فصول زمستان و تابستان خواهد بود. «كمينه دما» نيز بيشترين ميزان افزايش دما در نيمه سرد سال از آگوست تا فوريه مشاهده مي‌گردد. دامنه يخبندان در دوره اقليمي مشاهده شده كه مدت آن 6 ماه است و از نوامبر تا آوريل تداوم دارد ،در دوره اقليمي آينده اين مدت به 5 ماه كاهش پيدا مي‌كند و دامنه آن از نوامبر تا مارس مي‌باشد. نتايج تحليل انواع يخبندان نشان داد كه در هر سه نوع يخبندان، سري‌ها نا ايستا مي‌باشند. در يخبندان هاي ضعيف جهت روند آن افزايشي و در يخبندان هاي متوسط و شديد جهت روند كاهش مي‌باشد. افزايش تعداد يخبندان هاي ضعيف و كاهش نوع متوسط و شديد براي ايستگاه زابل بيانگر حساسيت يخبندان نسبت به پديده گرمايش جهاني مي‌باشد.

The aim of this study was to simulate the impact of climate change on frost phenomena in the Zabol station. For this purpose, the method of comparing and selecting the best model fitted to the series of general circulation models were used. At First the  daily data  of Zabol synoptic station in period (19662008) was prepared. Then the general circulation model data in two separate periods (1988 2004 and 2010 2039) to develop a climate change scenario were used. After the providing the basic scenario ,four circulation models including HADCM3, BCM2, HADGEM NCPCM were selected and these models evaluated by statistical methods. The bias , mean absolute error , means and standard deviations of each model was calculated   and finally  generate daily data until 2037. By selecting the best model, artificial data for future climate  of Zabol station was generated. The results showed that the component of future climatic temperature will increase compared to the previous period. Increase the maximum temperature  for spring and autumn more than winter and summer. Maximum increase in low temperature  is observed from August to February. Frost range in the observed climate period are  about six months and continued from November to April.In the future climate period this time reduce to five months from November to March. The results showed that all three types of frost are Nonstatic .The trend of weak frost will  increase in the future and  trend of moderate and severe frosts will decreases . Increasing the number of weak frosts and increasing of moderate and severe frosts in future indicates the  sensitivity of frost in Zabol station  to global warming.