برآورد ميانه‌دُز موثر و ماكزيمم‌دُز موثر داروي آدرنالين بر ميزان انقباض آيورت سينه‌اي موش‌هاي ديابتي مواجهه‌يافته با دانه پسيليوم

مقدمه و هدف: هدف اصلي توسعه دارو، يافتن دُز يا دامنه دُز دارويي است كه موثر و ايمن باشد. يكي از اهداف مهم در مطالعات دارويي برآورد دُزهاي هدف مي‌باشد كه براي اين مهم معمولاً از طرح موازي استفاده مي‌شود. هدف از اين مطالعه تعيين ميانه‌دُز و حداكثر اثر داروي آدرنالين بر ميزان انقباض آيورت سينه‌اي موش‌هاي ديابتي كه به آن‌ها دانه اسفرزه داده شده بود، است. مواد و روش‌ها: تحقيق حاضر يك مطالعه تجربي با پنج دُز مختلف داروي آدرنالين بر روي چهل موش صحرايي نر سفيد نژاد ويستار، در محدوده وزني 8/9± 302 گرم و در محدوده سني ??تا?? ماه مي‌باشد. در اين مطالعه، چهار مدل دُز پاسخ (خطي، ايماكس، درجه‌دو و ايماكس سيگموييد) براي برازش به داده‌ها در نظر گرفته شد. درنهايت براي انتخاب مدل از معيار آكاييك استفاده شد و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار R انجام شد. نتايج: با استفاده از معيار آكاييك (AIC) مدل ايماكس بهترين مدل شناخته شد و براساس آن ميانه‌دُز موثر 8ـ10×6/6 مولار برآورد شد و حداكثر اثر با استفاده از اين مدل 38/1 گرم در واحد سطح برآورد شد. نتيجه‌گيري: نيمي از ماكزيمم‌اثر ميزان انقباض آيورت سينه‌اي موش‌هاي ديابتي كه به آن‌ها دانه اسفرزه داده شده، در دُز8ـ10×6/6 مولار از داروي آدرنالين رخ مي‌دهد و باتوجه‌به مقدار حداكثر اثر يعني 38/1 گرم در واحد سطح، مي‌توان نتيجه گرفت كه از اين نقطه به‌بعد هرچه ميزان دُز را زيادتر كنيم، در ميزان انقباض تغييري مشاهده نمي‌كنيم.

Background and Objective: The main purpose of drug development is finding a dose or a range of medicine dose which is both effective and safe. One of the most important goals of drug researches is estimating the target dose. In this study, median and maximum effective concentration of adrenaline on thoracic aortic contraction in diabetic rats exposed to psyllium seed was estimated. Materials and Methods: This experimental study was performed with five different drug concentrations of adrenaline on 40 male Albino Wistar rats in a weight range of 302±8.9 g and ages of 12-14 months. Four models (Linear, Emax, Quadratic, and Sigmoid Emax ) were fitted to the data and the data was analyzed using R package. Results: Using Akaikeʹs Information criteria (AIC), emax model was chosen as the best one. The median of the effective dose (ED50) was estimated using 6.6×10-8 molar dose model. The maximum effect was estimated 1.38 gr/unit of area using this model. Conclusion: Half of the maximum effect of thoracic aorta contraction in diabetic rats happened in the ones given Esforse seeds in 6.6x10-8 molar concentration of adrenaline. The maximum effect of 1.38 g/unit area indicates that the aorta contraction is saturated in this point and as concentration increases, no more changes in contraction will happen.