پيش‌بيني آسيب‌پذيري در برابر استرس بر اساس حمايت اجتماعي، تاب‌آوري، راهبردهاي مقابله‌اي و ويژگي‌هاي شخصيتي در دانشجويان

Prediction of Vulnerability to Stress Based on Social Support, Resiliency, Coping Strategies and Personality Traits among University Students

استرس نوعي رابطه بين شخص و محيط است كه توسط شخص فشارزا يا فراتر از حد منابع شخص ارزيابي مي‌شود و در نتيجۀ آن آسايش و رفاه به خطر مي‌افتد. هدف از مطالعه حاضر، پيش‌بيني آسيب‌پذيري در برابر استرس براساس حمايت اجتماعي، تاب‌آوري، راهبردهاي مقابله‌اي و ويژگي‌هاي شخصيتي در دانشجويان بود. جامعه اين پژوهش را تمامي دانشجويان شاغل به ‌تحصيل دانشگاه‌هاي خوارزمي، آزاد و پيام‌نور شهر كرج در سال تحصيلي 1392-1391 تشكيل مي‌دادند. نمونۀ پژوهش 375 دانشجو (240 دختر و 135 پسر) بودند كه به‌شيوه نمونه‌گيري چندمرحله‌اي تصادفي انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از چك‌ليست مهارت‌هاي مقابله‌اي (CSR)، مقياس تاب‌آوري بزرگسالان(ARS)، مقياس حمايت اجتماعي (SSA)، پرسشنامه پنج‌عاملي شخصيت ((NEOFFI و مقياس نشانگان استرس(SSI) استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه گام‌به‌گام استفاده شد. نتايج نشان داد حمايت اجتماعي، تاب‌آوري، راهبردهاي مقابله‌اي حل مسئله و بي‌اثر و ويژگي شخصيتي روان‌رنجورخويي همبستگي 815/0 با آسيب‌پذيري در برابر استرس دارند و 4/66% از واريانس آسيب‌پذيري در برابر استرس را تبيين مي‌كنند (01/0> P). همچنين، اثر ويژگي‌هاي شخصيتي برون‌گرايي، گشودگي به تجربه، سازگاري و مسئوليت‌پذيري و راهبرهاي مقابله‌اي متمركز بر هيجان و كم‌اثر توانايي پيش‌بيني آسيب‌پذيري در برابر استرس را نداشتند (05/0< P). با توجه به نتايج اين مطالعه براي پيشگيري از وقوع آسيب‌رواني در دانشجويان، لازم است بر منابع حمايتي و اجتماعي توجه شود و از سويي فرايندهاي حل‌مسئله فردي و اجتماعي به‌ دانشجويان آموزش داده شود تا به‌واسطۀ برخورداري از اين آموزش‌ها بتوانند از روش‌هاي مقابله‌اي سازگارانه در برابر عوامل استرس‌زا استفاده كنند.

Stress is a kind of personenvironment relationship that is assessed by stressful person or beyond one's resources, as a result of which, the wellbeing and Welfare would be endangered. The purpose of this study was to predict the vulnerability to stress based on social support, resilience, coping strategies and personality traits among university students. The population of the present study was comprised of all students of Kharazmi, Islamic Azad, and Payam_e_Noor Universities of Karaj in the 20122013 academic years. The sample consisted of 375 students (240 girls and 135 boys) who were selected through multistage random sampling method. For gathering data, Checklist of Coping Skills (CSR), Adult Resilience Scale (ARS), Social Support Scale (SSA), FiveFactor Personality Inventory (NEOFFI), and Stress Syndrome Scale (SSI) were used. For data analysis, Pearson correlation test and stepwise multiple regression analysis were used. Results showed that social support, resilience, problem solving and ineffective coping skills and the personality trait of neuroticism were correlated with vulnerability to stress (r=0.815) and explained 66.4% of variance of vulnerability, which is significant (P<0.01). Also, personality traits of extroversion, openness to experience, adoptability, conscientiousness, emotionallyfocused, and lesseffective coping strategies were not able to predict vulnerability to stress (P<0.05). According to the results of this study, for the prevention of mental impairment occurrence in students, it is necessary that some attention be paid to supportive and social resources. In addition, students should be taught personal and social problemsolving processes, so that through being exposed to such trainings, they could be able to use adaptive coping strategies in face of stressors.