تحليل رابطه‌ فقر و سرمايه اجتماعي؛ مطالعه موردي: سكونتگاه‌هاي مرزي استان سيستان‌وبلوچستان

A Study of the Relationship Between Poverty and Social Capital: A Case Study From Sistan and Baluchestan Border Settlements

سكونتگاه ‌های واقع در مناطق مرزی به‌ویژه مناطق روستایی به‌لحاظ سرمایه اجتماعی در سطح پایینی قرار دارند. عوامل متعددی در این امر تأثیرگذار هستند؛ اما فقر از عوامل كلیدی به‌شمار می‌آید. هدف از این پژوهش، تبیین رابطه‌ بین فقر و سرمایه اجتماعی در چهارچوب نظری طرد اجتماعی است. نوع پژوهش توصیفی‌تحلیلی و همبستگی است. به‌دلیل گستردگی جامعه آماری،382 خانوار و 136 نفر مدیر محلی از میان سه شهرستان زهك، میرجاوه و سراوان به‌روش كوكران به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شد. با استفاده از پرسش‌نامه، داده‌ها جمع‌آوری و به‌روش منطق فازی (نرم‌افزار متلب) و روش‌های آماری (SPSS) پردازش و تحلیل شد. یافته‌های پژوهش حاكی‌از میزان نسبتاً بالای سرمایه اجتماعی و فقر با درجه (628/0) و (602/0) و تأثیر منفی فقر بر سرمایه اجتماعی است. به‌طوری‌كه فقر 2/79درصد از تغییرات سرمایه اجتماعی را تبیین می‌كند و به‌ازای هر واحد تغییر در میزان فقر، (890/0-) در میزان سرمایه اجتماعی تغییر ایجاد می‌شود. از میان شاخص‌های فقر، «فرهنگ فقر» و پس از آن «طرد اجتماعی» بیشترین اثرگذاری را بر روی سرمایه اجتماعی دارند. نتایج پژوهش بیانگر این است كه میزان سرمایه اجتماعی در این این سكونتگاه‌ها، به‌شدت تحت تأثیر عامل فقر است. بنابراین اگر تداوم فقر توأم با روند تدریجی كاهش سرمایه اجتماعی (اعتماد و مشاركت و انسجام اجتماعی) استمرار یابد، این احتمال وجود دارد كه در آینده، منطقه با ناپایداری و بی‌ثباتی زیادی مواجه شود كه در آن صورت، كنترل آن دشوار خواهد بود.

Settlements located in border areas, especially rural areas, are in lower level of social capital. Poverty is one of the key contributing factors for this. The aim of this research was to explore the relationship between poverty and social capital in the theoretical framework of social depilation. The type of research is descriptive-analytic and correlation. Due to widespread population, 382 households and 136 people of local manager among the three township (Mirjaveh, Saravan and Zahak) were sampled by cochran. The data were collected using a questionnaire and analyzed by fuzzy logic (MATLAB software) and SPSS (Statistical package for social sciences). The findings indicate a relatively high degree of correlation between social capital and poverty with a degree (0.628) and (0.602) and a negative impact of poverty on social capital. So that poverty explains 79.2 percent of the social capital, and edit as per unit change in the poverty rate (-0.890) Change will be created in the social capital. Among the indicators of poverty, “culture of poverty” and then “social rejection” have the most influence on social capital. The results indicate that the level social capital in this kind of settlements, strongly is under the influence of poverty. So if perpetuation of poverty, accompanied with the trend of gradual reduction of social capital (trust, participation and social solidarity) continue, it is possible the region in the future faced, the unstable upper, which in that case, control it will be difficult.