تاثير سه تنظيم كننده رشد بر عملكرد دانه ارقام گندم در رژيم هاي متفاوت رطوبتي

يكي از راه هاي جلوگيري از كاهش عملكرد گندم در شرايط محدوديت رطوبت استفاده از تنظيم كننده هاي رشد مي باشد. به همين منظور تاثير سه تنظيم كننده رشد سايكوسل، سالسيليك اسيد و براسينواستروييد بر عملكرد و اجزاي عملكرد چهار رقم گندم (چمران، شيرودي، پيشتاز و سيروان) در شرايط آبياري مطلوب و تنش خشكي (قطع آبياري پس از گل دهي) مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش به صورت اسپيلت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 94 - 1393 در مزرعه پژوهشي در شهرستان سروستان استان فارس اجرا گرديد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه تنش خشكي موجب كاهش معني­دار وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه هر سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه در مقايسه با آبياري مطلوب گرديد. با اين حال، كمترين تاثير تنش خشكي بر وزن هزار دانه (7 درصد) و بيشترين آن بر تعداد دانه در سنبله (13 درصد) مشاهده گرديد. كاربرد تنظيم كننده ­هاي رشد و به ويژه سايكوسل، موجب افزايش وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت، وزن هزار دانه و در نهايت عملكرد دانه گرديد و پس از سايكوسل، به ترتيب براسينواستروييد و سالسيليك اسيد تاثير مثبتي بر اجزاي عملكرد دانه داشتند. در بين ارقام مورد بررسي، رقم سيروان بهترين عملكرد را در هر دو شرايط آبياري مطلوب و تنش خشكي و رقم شيرودي كمترين عملكرد را در اين شرايط به خود اختصاص داد. با توجه به نتايج به دست آمده اگرچه تنش خشكي موجب كاهش عملكرد و اجزاي آن گرديد، ليكن، تاثير تنظيم كننده ­هاي رشد توانست بخشي از كاهش عملكرد ناشي از تنش خشكي را جبران نمايد. بنابراين، استفاده از اين تنظيم كننده ­ها به عنوان راهي قابل دسترس جهت افزايش تحمل به شرايط تنش خشكي قابل توصيه مي باشد.