اثر شوري و باكتري هاي محرك رشد بر برخي صفات فيزيولوژيك و عملكرد دانه گندم تتراپلوئيد پوشينه دار در مقايسه با گندم دوروم

اطلاعات علمي كافي در زمينه گندم هاي پوشينه دار موجود نيست، لذا در مطالعه حاضر تغييرات محتواي كارتنوئيد، فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان، غلظت مالون دآلدئيد، پايداري غشاء و عملكرد دانه يك ژنوتيپ از گندم هاي تتراپلوئيد پوشينه دار (به نام جونقان) در مقايسه با يك ژنوتيپ از گندم هاي دوروم (به نام ياواروس) در پاسخ به تيمار آب شور و باكتري محرك رشد به صورت آزمايش كرت هاي خرد شده فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در سال زراعي 1392 - 1391 در مزرعه پژوهشي دانشكده كشاورزي، دانشگاه صنعتي اصفهان مورد بررسي قرار گرفت. سه سطح شوري آب (0، 100 و 200 ميلي­مولار نمك طعام) به عنوان فاكتور اصلي و دو ژنوتيپ و چهار سطح سويه باكتري محرك رشد (شاهد، 550، 57 و (UW3 به عنوان فاكتورهاي فرعي در نظر گرفته شدند. شوري منجر به كاهش معني­دار عملكرد دانه (نزديك به 30 درصد)، فعاليت آنزيم­هاي آنتي­اكسيداني كاتالاز، پراكسيداز و آسكوربات پراكسيداز و محتواي كارتنوئيد شد، هم چنين شوري سبب كاهش پايداري غشاء و افزايش غلظت مالون­دآلدئيد شد كه نشان دهنده­ تخريب غشاء سلولي است. سويه­هاي باكتري تاثير متفاوتي بر صفات مذكور داشتند. سويه 550 منجر به افزايش 44 درصدي عملكرد دانه در شرايط غير شور و سويه UW3 منجر به افزايش 24 درصدي عملكرد دانه در سطح 200 ميلي­مولار شوري شد. باكتري­هاي محرك رشد منجر به افزايش پايداري غشاء در شرايط شور شدند. به طوركلي به نظر مي­رسد نوع تاثير باكتري­هاي محرك رشد بر گندم هاي تتراپلوئيد به ژنوتيپ، ميزان شوري و سويه باكتري بستگي دارد. ژنوتيپ پوشينه­دار جونقان از نظر صفات فيزيولوژيك مورد مطالعه و عملكرد دانه ضعيف­تر از ژنوتيپ ياواروس بود، ولي درصد كاهش عملكرد دانه آن در اثر شوري تفاوت معني­داري با ژنوتيپ ياواروس نداشت.