نظريه همكاري طرفين دعوا و دادرس در حل و فصل اختلاف

نظریۀ همكاری طرفین دعوا و دادرس در حل و فصل اختلافات از مباحث جدید آیین دادرسی مدنی است كه در چند سال اخیر از سوی یكی از استادان مطرح شده است. نظریۀ همكاری به معنای اجرای قانون تعریف شده است. به‌عبارت‌دیگر، طرفین و دادرس در حل و فصل اختلاف با یكدیگر مشاركت می‏كنند. اگرچه در برخی از قوانین جدید، نظریۀ یادشده به صورت پراكنده مشاهده می‏شود، اما این نظریه در آیین دادرسی مدنی فراملی مصوب 2004م شالودۀ اصلی را تشكیل می‏دهد و نمود اصلی را دارد. با بررسی قوانین كشور، این نتیجه یافت می‏شود كه نظریۀ همكاری، هرچند در پاره‏ای مواد دیده می‏شود، این امر به معنای به‌كارگیری نظریۀ همكاری در نظام حقوقی نخواهد بود و نظام حقوقی ما دارای این نظریۀ نوین در آیین دادرسی نیست. پس از مطالعۀ موردی قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه، اصول آیین دادرسی مدنی فراملی، و قوانین ایران، می‏توان گفت كه نظریۀ همكاری، نظریه‌ای صحیح و مقبول است و می‌توان آن را در برخی باب‏ها ازجمله در تعیین صلاحیت محلی دادگاه، تعیین زمان جلسات، داوری، صلح و سازش، نحوۀ ابلاغ اوراق، شیوۀ ادارۀ جلسۀ دادرسی و غیره اعمال كرد.