شهرداري در نظام حقوقي ايران و فرانسه

شهرداری به‌عنوان یكی از مهم‌ترین عناصر مدیریت شهری می‌تواند نقشی تأثیر‌گذار در ارائۀ خدمات عمومی و ادارۀ پاره‌ای از امور محلی داشته باشد. نقش نهاد شهرداری در جریان مدیریت شهری درجات مختلفی دارد كه از حاكمیت تام تا ایفای نقش‌های كم‌اهمیت متغیر است. درجۀ اهمیت و جایگاه شهرداری را قوانین و مقررات موضوعۀ نظام حقوقی تببین می‌كنند. در نظام حقوقی ایران، قانون شهرداری مصوب 1334ش قانون معیار است كه باوجود رشد و آگاهی سیاسی و مدنی شهروندان، با نسخ مواد متعددی از آن، رویكردی واپس‌گرایانه اعمال شده، به این نحو كه اساسی‌ترین وظایف و اختیارات شهرداری از آن ستانده و به دولت واگذار شده است كه نتیجۀ آن مشاركت حداقلی شهروندان در ادارۀ امور محلی خویش است. در فرانسه از دهه‌های پیشین واسپاری وظایف از دولت به شهرداری به جدیت پیگیری شده و درنهایت قوانین ویژه‌ای برای این نهاد مهم تقنین یافته است. قانون موسوم به تمركززدایی مصوب 2 مارس 1982 و قانون عمومی جوامع سرزمینی، جایگاه شهرداری را به مهم‌ترین و مؤثرترین نهاد مدیریت شهری ارتقا داده‌اند. مدیریت واحد شهری در این نظام با محوریت شهرداری در جریان است. به‌نظر می‌رسد نگاه نظام به شهرداری برگرفته از دیدگاه حكومت نسبت به شهروندان است. مهم‌ترین هدف پژوهش حاضر، تبیین جایگاه، وظایف، مسئولیت‌ها و اختیارات شهرداری‌ها به‌عنوان نهادهای رسمی مورد اشاره در دو نظام حقوقی ایران و فرانسه كه از حیث نظام اداری از مشابهت زیادی برخوردارند و بررسی تفاوت‌های موجود و بهره‌وری از راهكارها و تجربیات نظام حقوقی فرانسه در باب شهرداری برای ارتقای جایگاه و موقعیت شهرداری‌ها در ایران است.