اثرات فيزيولوژيكي تنش شوري (كلريد سديم) بر جوانه زني و رشد گياهچه اي ژنوتيپ هاي گندم نان

تنش شوري و مبارزه با آن از عمده مسائلي است كه بشر از هزاران سال پيش تا كنون با آن دست به گريبان بوده است. مشكلات مربوط به جوان هزني و استقرار مطلوب گياه يكي از مهم ترين دغدغه هاي كشاورزان در مناطق خشك و نيمه خشك م يباشد. در اين راستا و به منظور ارزيابي اثر تنش شوري بر جوان هزني رقم هاي گندم نان، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با دو عامل و سه تكرار انجام شد. عامل هاي آزمايشي شامل ارقام مختلف گندم نان )هشت رقم( و چهار سطح تنش شوري )با غلظت صفر، 3، 6 و 9 گرم نمك طعام در ليتر( بود. نتايج نشان داد كه بين ژنوتيپ هاي گندم و همچنين بين سطوح مختلف تنش شوري بر طول ريشه چه، طول ساقه چه، طول كلئوپتيل، وزن تر گياهچه و درصد جوانه زني اختلاف معني دار ) p≥0.01 ( مشاهده شد. هم چنين اثر ژنوتيپ بر نسبت طول ريشه چه به طول ساقه چه بسيار معني دار ولي اثر تنش شوري بر آن، معني دار ) p≥0.05 ( گرديد. از طرف ديگر نسبت وزن تر ريشه چه به وزن تر ساقه چه تحت تاثير معني دار ژنوتيپ قرار گرفت، ولي اثر تنش شوري بر اين صفت معني دار نگرديد. اثر متقابل ژنوتيپ و تنش شوري بر صفت طول ريشه چه معني دار بود. با افزايش تنش شوري، مقدار تمامي صفت هاي مورد مطالعه به جز نسبت طول ريشه چه به طول ساقه چه كاهش يافت. بيش ترين همبستگي، بين دو صفت نسبت وزن تر ريشه چه به وزن تر ساقه چه و وزن تر ريشه چه ) 95 / ،)r=0 به دست آمد. تجزيه كلاستر بر مبناي داده هاي استاندارد شده، ژنوتيپ ها را در سه گروه قرار داد. رقم آذر 2 از نظر تحمل به شوري و اغلب صفت هاي مورد بررسي به جز وزن تر ريشه چه، نسبت هاي طول ريشه چه به طول ساقه چه و نسبت وزن تر ريشه چه به وزن تر ساقه چه از ساير رقم ها برتر بود.