تحليل توزيع فضايي مراكز تجاري نوين شهري و مكان يابي بهينه آن ها با استفاده از GIS و AHP (مورد پژوهي: كلان شهر شيراز)

مراكز تجاري نوين مجتمع هايي متشكل از صدها مغازه و واحدهاي تجاري- خدماتي در سطح نواحي شهري است. مكان يابي نادرست اين مراكز و عدم توجه به نقش آن در ارائه خدمات به شهروندان از معضلات مشترك بسياري از شهرهاست. شهر شيراز به دليل گسيختگي ساختار فضايي شهر با نارسايي و كمبود مراكز تجاري نوين در مناطق شهري مواجه است. هدف پژوهش ارزيابي توزيع فضايي مراكز تجاري نوين شهري و مكان يابي بهينه آن ها در شهر شيراز است. پژوهش حاضر بر مبناي هدف كاربردي و بر اساس روش توصيفي– تحليلي انجام يافته است. متغيرهاي پژوهش شعاع­ پوششي، تراكم جمعيت، شبكه معابر و كاربري اراضي سازگار و ناسازگار است. معيارها و زير معيارها، بر اساس وزن­ دهي انجام شده در مدل AHP ، باهم تلفيق گشته و با استفاده از GIS روشIndex overlay نقشه نهايي مراكز تجاري نوين مشخص گرديد. در اين پژوهش شاخص شعاع پوششي با وزن نرمال 16/2 بيش ترين تاثير و شبكه معابر با 5/0 كمترين تاثير را داشته است. نتايج يافته ها نشان مي دهد كه مراكز تجاري نوين موجود شيراز جهت خدمات­رساني به تمام شهروندان كافي نبوده و بيش از نيمي از محدوده شهر، خارج از شعاع پوشش استاندارد مراكز تجاري نوين هستند و نيازمند مراكز جديد مي­باشند، تا كل فضاي شهر تحت پوشش مراكز موجود و پيشنهادي قرار گيرد در اين پژوهش مكان بهينه كاربري هاي مورد نظر از مناسب ترين تا نامناسب در نقشه شهر شيراز با استفاده از معيارهاي معرفي شده در نقشه جانمايي شده است . عمده ترين مكان هاي مناسب به ترتيب در مناطق 7، 3، 2 و 5 جهت احداث مراكز تجاري نوين هستند.