واكاوي روش ابن حزم در اثبات حدث بودن خواب براي وضو (ساختارشناسي و تطبيق مباني)

روش شناسي تطبيق گرا با نگاه جزئي و مسئله محور از جمله مباحث مهم در روش شناسي است. اين بحث از جديدترين مباحث در حوزه فقه است كه تا پيش از دوران معاصر، شايد كمتر توجه فقيهان را به خود جلب نموده است. تطبيق اين گونه مباحث بر آراي فقيهاني مانند «ابن حزم» كه هم تغيير مذهب را تجربه كرده و هم امام يك مذهب فقهي است، مي تواند دربردارنده نكات روش شناسانه فراواني باشد. در اين پژوهش بر آنيم تا مسئله «ناقض بودن خواب براي وضو» را كه از يك سو، خود مسئله اي مورد اختلاف است و از سوي ديگر، ابن حزم در آن به مخالفت با جميع اهل سنت پرداخته، مورد واكاوي قرار دهيم تا در پرتو آن، نكات روش شناسانه اي را در باب استنباط فقهي و كيفيت تعامل با نص مورد دقت قرار دهيم. از جمله نكات مهمي كه در بحث روش در اين پژوهش به دست مي آيد، مي توان به كيفيت فهم و برداشت معناي ظاهر از متن و چگونگي انصراف معنا، تحليل تاريخي و استفاده از آن در مقام استدلال به قاعده نسخ و تاثير آن در حل تعارضهاي ميان متون و نيز نقش تنقيح موضوع در تاييد حكم مورد بحث فقهي اشاره نمود.