يامدهاي امنيتي قرارداد الجزاير

مقاله حاضر ابتدا با بررسي مناسبات تاريخي ايران و عراق از بدو تاسيس كشور اخير، زمينه هايي را كه به قرارداد 1975 الجزاير ميان دو كشور ايران و عراق انجاميد مورد بررسي قرار مي دهد و در گام بعدي به بررسي پيامدهاي امنيتي قرارداد مذكور مي پردازد. اين مطالعه نشان داد اگر چه با انعقاد قرارداد الجزاير در سال 1975 به ظاهر اختلافات دو كشور پايان يافت، اما با توجه به اين واقعيت كه رويكرد صدام به اين قرارداد نه يك استراتژي، بلكه يك تاكتيك فرصت طلبانه محض بود كه رژيم بعث زير فشار جنگ با كُردها ناچار به پذيرش آن شده بود، راهي دراز تا صلح نهايي زمان باقي بود. اين قرارداد پيامدهاي امنيتي متفاوتي براي طرفين درگير به دنبال آورد. در خصوص پيامدهاي امنيتي مثبت قرارداد براي ايران جاي بحث هست؛ و آن را از دستاوردي كه به اختلافات 42 ساله مرزي پايان داد تا قراردادي كه رژيم بعث را از نابودي رهايي بخشيد، متفاوت تفسير كرده اند، رژيمي كه هشت سال بعد جنگي هشت ساله به ايران تحميل نمود و امنيت ايران را در تمام عرصه ها به چالش كشيد. حاصل بررسي هاي انجام گرفته در اين مقاله نشان مي دهد، قرارداد الجزاير در نتيجه وجه مصالحه قراردادن كردها توسط شاه در كوتاه مدت براي دو كشور دستاوردهايي به دنبال داشت تا آن كه در شهريور 59 با تجاوز عراق به ايران اعتبار خود را از دست داد.