الگوهاي همديدي در دوران همراه و بدون بارش هم زمان با چيرگي فاز 1 پديده :MJO مطالعه موردي جنوب باختري ايران

پديده مادن–جوليان ( MJO) در شمار پديده هاي مهم جوي-اقيانوسي در گستره هاي استوايي اقيانوس هند و آرام است. فاز 1 MGO در پيكر يك سامانه بارش همرفتي در پهنه باختري اقيانوس هند استوايي پديدار مي گردد. پس از اين، سامانه بارش زا در پيكر فازهاي 2 تا 8 بخش هاي مركزي اقيانوس آرام به پيشروي خاورسوي خود ادامه مي دهد. پژوهش هاي پيشين نشان دهنده آن است كه در هنگام رخداد فاز 1 MGO بخش بزرگي از كشور به ويژه گستره جنوب باختري آن با افزايش بارش روبرو مي شود. با اين همه، رخداد اين فاز هميشه با بارش زايي روبرو نيست كه اين امر موجب خطا در پيش بيني بارش مي شود. در اين پژوهش در راستاي كاهش خطاي پيش بيني، سامانه هاي با ظرفيت بارش زايي به دو بخش سامانه هاي همراه با بارش و سامانه هاي بدون بارش تقسيم و ويژگي هاي آنها با يكديگر مقايسه شد. اين مقايسه در روي خشكي ها و نيز پهنه دو اقيانوس هند و آرام براي ماه هاي سرد دوران 1975-2012به انجام رسيد. از آنجا كه بيشتر بارش ها هنگامي رخ مي دهد كه اندازه شاخص MJO بزرگتر از 1 باشد، همه ارزيابي ها براي چنين دوراني به انجام رسيد. روشن شد كه نزديك به 8 تا 15 درصد از بارش جنوب باختري ايران در فاز MJO 1 رخ مي دهد. ارزيابي ها نشان داد كه براي كاهش خطاي پيش بيني، بايد افزون بر اندازه شاخص، جايگاه جغرافيايي فعاليت هاي همرفتي در دو اقيانوس هند و آرام نيز پايش گردد. چنانچه سامانه بارش زا در پهنه استوايي اقيانوس هند در محدوده كناره آفريقا تا طول جغرافيايي 60 درجه شرقي و بر روي اقيانوس آرام در حوزه 160تا 140درجه باختري و 10تا 20 درجه جنوبي متمركز باشد، و همچنين ميانگين ميزان انحراف از ميانگين بارش بيشتر از 1ميليمتر بر روز باشد، احتمال بارش زايي در جنوب باختري ايران افزايش چشمگيري پيدا مي كند. در اين دوران در آب هاي شمال باختري استراليا و جنوب اندونزي هوا صاف مي شود. در دوران بارش زايي بي هنجاري سرعت بادهاي شرقي بر روي نواحي باختري اقيانوس هند و نيز بادهاي جنوبي بر روي شبه جزيره عربستان تا چهار برابر بيشتر از دوران بدون بارش است.