تاثير مرحله وجين علف هاي هرز غالب بر عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا

(.L napus Brassica (rapeseed in components its and yield on control weeds dominant of stage of Effect

اين پژوهش به منظور بررسي اثر كاربرد همزمان ازت و فسفر بر عملكر دانه و همچنين وجود تنوع ژنتيكي بين ارقام گندم نان از نظر جذب اين عناصر و ساير عناصر ريز مغذي و فيتيك اسيد در دانه 18 ژنوتيپ پيشرفته گندم نان و دو رقم سرداري و آذر-2 به عنوان شاهد طي سالهاي 86- 1384 در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار و در دو شرايط مصرف كود وعدم مصرف كود در مؤسسه تحقيقات كشاورزي ديم سرارود در غرب ايران انجام شد. پس از انجام تجزيه واريانس، صفات مختلف از نظر وراثت پذيري، ضريب تغيرات ژنوتيپي و فنوتيپي و واريانس ژنتيكي و فنوتيپي مورد ارزيابي قرار گرفتند. بر اساس عملكرد دانه در دو شرايط كودي فوق، شاخص كارايي عملكرد دانه)GYEI )براي هر ژنوتيپ محاسبه شد. تجزيه واريانس نشان داد كه اختالف معنيداري بين ژنوتيپها براي اكثر صفات مورد بررسي وجود داشت كه نشان دهنده وجود تنوع ژنتيكي در اين ژنوتيپها است. كاربرد همزمان كود ازت و فسفر)NP ) عملكرد كل دانه را بطور معنيداري افزايش داد بهطوري كه در طي دو سال بررسي به ترتيب باعث افزايش 21 و 14 درصدي عملكرد دانه شد. همچنين با كاربرد كود NPغلظت عناصر آهن، روي و بر افزايش و غلظت عناصر ازت، فسفر و پتاسيم در دانه كاهش يافت. در اين آزمايش اثر كاربرد همزمان كود NP باعث كاهش نسبت مولي اسيد فيتيك به روي شد كه كم بودن اين نسبت بيانگر باال بودن دسترسي زيستي آهن و روي موجود در دانه گندم است. در مقايسه با ارقام آذر-2 ، سرداري، به ترتيب 9 و 14 ژنوتيپ، از نظر نسبت اسيد فيتيك به روي برتر بودند. از لحاظ شاخص كارايي عملكرد دانه بين ارقام تنوع ژنتيكي زيادي ديده شد. از نظر اين شاخص به ترتيب 2 و 3 ژنوتيپ برتر از آذر-2 و سرداري بودند. ضريب تنوع فنوتيپي براي كليه صفات بيشتر از تنوع ژنتيكي بود. بيشترين ضريب تنوع فنوتيپي و ژنوتيپي h2 ) h2 )و كمترين وراثت پذيري مربوط به اسيد فيتيك)63/7=% مربوط به درصد فسفر بود. باالترين وراثت پذيري مربوط به عملكرد دانه)69/60=% بود. بطور كلي ميتوان چنين استنباط كرد كه كاربرد ازت و فسفر، غلظت عناصر غذايي و عملكرد گندم ديم را تحت تاثير قرار ميدهد و همچنين بين ارقام از نظر كارايي مصرف عناصر غذايي تنوع ژنتيكي وجود دارد.

weeds were factors Studied. Iran, Tabriz of University Azad Islamic in conducted was experiment an components its and yield seedrape on cockle corn common and rye wild, barley wild, mustard wild included control weeds dominant of effects study to order In as free weed and competition season full, stages flowering% 50 and flowering early, elongation stem early, rosette included times control infested-weed season whole in biomass aboveground rapeseed that showed Results. cultivars crop Opera, SLM046 ،Okapi and; control the along rapeseed with grew when 2-m g 410 to up biomass their increase could Weeds. control with compared as%, 40 reduced plots in value reduction% 50 and% 44%, 32 with stages flowering% 50 and flowering early, elongation stem early at control Weeds. season allocation, time long a took period competition weeds the When. plots free-weed with difference significant had, respectively, yield seed oil in value Reduction. periods competition weeds and cultivars by affected not was percentage oil Seed. decreased seeds to biomass of early in control weeds time One. respectively%, 55 and% 50%, 45%, 4%, 32 were control weed of levels different in rapeseed of yield .recommended is cultivars rapeseed of elongation stem