ارزيابي روابط بين عملكرد دانه و صفات گياهي در ارقام سنتتيك و اكوتيپ هاي برتر رازيانه (Foeniculum vulgare. Mill) در شرايط تنش خشكي

در اين پژوهش، روابط بين صفات زراعي و عملكرد دانه در بين نتاج نسل اول سه رقم سنتتيك و هفت اكوتيپ والديني رازيانه در دو آزمايش جداگانه بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شرايط بدون تنش و تنش خشكي در بهار سال 1392 در مزرعه تحقيقاتي پرديس ابوريحان دانشگاه تهران مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بين ارقام مورد بررسي تفاوت معني داري از نظر كليه صفات مورد بررسي وجود داشت. در شرايط بدون تنش ارقام سنتتيك ميان رس و مشكين شهر با 2357 و 2208 كيلوگرم در هكتار و در شرايط تنش خشكي نيز مشكين شهر و سنتتيك ميان رس با 1091 و 5/1081كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد دانه را توليد كردند. نتايج تجزيه همبـستگي ژنوتيپي بـين صـفات در شـرايط بدون تنش نشان داد كه عملكرد دانه با صفات تعداد چتر (**94/0 =r)، تعداد چترك (**89/0 =r)، تعداد دانه در چتر (**89/0 =r) و قطر گل (**79/0 =r)، و در شرايط تنش با صفات تعداد چتر (**77/0 =r)، تعداد چترك (**86/0 =r)، قطر ساقه (**85/0 =r) و قطر گل (**96/0 =r) همبستگي مثبت و معني­داري داشت. نتايج تجزيه رگرسيون گام به گام نيز مشخص نمود كه صفات مستقل موثر و معني دار در عملكرد دانه در شرايط بدون تنش شامل قطر ساقه، تعداد چتر، تعداد چترك، تعداد دانه در چتر و در شرايط تنش شامل قطر ساقه، تعداد چتر و تعداد گره بودند. نتايج تجزيه عليت نشان داد كه در شرايط بدون تنش و تنش تعداد چتر بيشترين اثر مستقيم و مثبت را در ايجاد تغييرات عملكرد دانه داشت. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه صفت تعداد چتر يكي از مهمترين صفات زراعي براي انتخاب ارقام رازيانه با عملكرد دانه بالا در شرايط بدون تنش و تنش خشكي مي باشد.