ويژگيهاي روانسنجي مقياس ايمان در رابطه زناشويي

The Psychometric Properties of the Faith in Marital Life Scale

اين پژوهش با هدف طراحي و تعيين برخي از ويژگيهاي روانسنجي مقياس ايمان در رابطه زناشويي به منظور تهيه ابزاري براي سنجش نگرش مذهبي در رابطه زناشويي انجام شد. به اين منظور، 243 نفر به شيوه نمونه‌گيري خوشه اي از بين دانشجويان دانشگاه هاي استان تهران و همسران آنها انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش عبارت بود از مقياس ايمان در رابطه زناشويي كه بر اساس مطالعات نظري و پژوهشي و مصاحبه با زوجين مذهبيِ موفق طراحي شد، پرسشنامه تقدس در ازدواج و مقياس حضور خداوند در زندگي زناشويي ماهوني و همكاران (1999)، شاخص رضايت زناشويي هادسون (1992) و مقياس مذهب‌گرايي اسلامي بهرامي احسان (1384). داده ها نيز با استفاده از تحليل عاملي اكتشافي، ضريب همبستگي پيرسون و آزمون t گروه هاي مستقل تحليل شد. در بررسي يافته ها، روايي محتوايي سؤالات از نظر كارشناسان آگاه به موضوع و روايي صوري سؤالات از نظر آزمودنيهاي شركت‌كننده در پژوهش در مرحله پايلوت مورد تأييد قرار گرفت و 19 گويه در اين مرحله حذف شد. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد 33 گويه باقيمانده از شش عامل الگوي عملي ـ اعتقادي ديني، (عدم) ترديد اعتقادي، اتكا به خداوند، حضور خداوند، ارزشگذاري مذهبي و مسئوليت‌پذيري ديني اشباع شده است. هم چنين نتايج نشان داد كه ايمان در رابطه زناشويي داراي روايي همگراي معني‌داري با نمره هاي پرسشنامه هاي تقدس در ازدواج، حضور خداوند در رابطه زناشويي، شاخص رضايت عمومي زناشويي، و مقياس مذهب‌گرايي اسلامي بود (001/0> p). همبستگي نمرههاي آزمودنيها در دوبار اجراي آزمون به فاصله زماني يك هفته معني‌دار بود (85/0=r) كه نشان از پايايي بازآزمايي خوب مقياس مي‌داد (001/0> p). هم چنين ضريب آلفاي كرونباخ كل سؤالات استخراج شده 94/0= αبود. با توجه به اين يافته‌ها مي‌توان نتيجه گرفت كه مقياس ايمان در رابطه زناشويي، ابزاري با روايي و پايايي مناسب براي سنجش نگرش مذهبي به زندگي زناشويي در زوجين است.

The purpose of the present study was to develop and estimate the psychometric properties of the Faith in Marital Life Scale as an instrument for evaluation of religious attitudes toward marital relationship. To this end, a sample of 243 students together with their spouses was selected using the cluster random sampling method from among the students of universities in Tehran province. The data collection instruments included the Faith in Marital Relationship Scale developed on the basis of theoretical studies and interviews with successful religious couples, the Sanctification in Marriage Questionnaire, the Manifestation of God in Marital Life Scale (Mahoney, et al, 1999), the Marital Satisfaction Index (Hudson, 1992) and the Islamic Religiosity Scale (Bahrami, Ehsan, 2005). The obtained data were analyzed by exploratory factor analysis, Pearson correlation and independent ttest. At the pilot stage, the content validity and the face validity of the scale were confirmed by experts and by the sample respectively and 19 items were eliminated. The results of the exploratory factor analysis revealed that the 33 remaining items were significantly loaded with 6 factors: religious practicebelief pattern, (lack of) doubt about faith, reliance on God, manifestation of God, religious valuation, and religious responsibility. The results further indicated that the Faith in Marital Life Scale had significant convergent validity with the scores of the Sanctification in Marriage Questionnaire, the Manifestation of God in Marital Life Scale, the Marital Satisfaction Index and the Islamic Religiosity Scale (p