عوامل مؤثر بر كاربست فناوري هاي و عمليات كشاورزي پايدار مزارع سيب زميني در دشت اردبيل

Factors Affecting Application of Sustainable Agricultural Technologies and Practices in Potato Farms of the Ardabil Region

هدف اين تحقيق، بررسي عوامل مؤثر  بر به كارگيري عمليات و فناوري‌هاي كشاورزي پايدار توسط كشاورزان سيب‌زميني‌كار دشت اردبيل بوده است. اين تحقيق به روش پيمايشي انجام شد. نمونه متشكل از 140 نفر كشاورز با استفاده از فرمول كوكران تعيين گرديد و اطلاعات لازم با تكميل پرسشنامه از طريق مصاحبه گردآوري گرديد. ابزار اصلي تحقيق، پرسشنامه  بود كه روايي آن به كمك متخصصين به دست آمد. پايايي ابزار تحقيق با يك مطالعه راهنما بدست آمد (مقدار آلفا 87/.). نتايج نشان داد كه كاربست برخي عمليات سنتي كشاورزي پايدار، نظير وجين، شخم حفاظتي، استفاده از كود دامي در حد مطلوبي بود. برخي اصول استفاده از فناوري‌هاي شيميايي، نظير مصرف كود به مقدار توصيه شده، مصرف كود اوره به صورت سرك، مصرف بهينه كودهاي فسفاته، و انتخاب زمان مناسب سمپاشي در حد نسبتاً مطلوبي بود. كاربرد برخي از فناوري هاي مهم پايداري، نظير آزمايش خاك، تغيير زمان كاشت و برداشت، كم خاك‌ورزي، ابقاي بقاياي نباتي، و مديريت تلفيقي آفات در حد متوسط تا كم بود و كاربرد ديگر فناوري‌هاي مهم پايداري مثل كشت مخلوط و كشت همزمان، استفاده از كود سبز، كنترل غير شيميايي آفات و ضد عفوني بذر در حد كم تا خيلي كم بوده است. نتايج همچنين نشان داد كه بين كاربست عمليات پايدار و متغيرهاي تجربه كشاورزي و ميزان كاربرد كودهاي ازته و فسفاته رابطه منفي وجود داشت ولي، رابطه تماس با منابع اطلاعات كشاورزي، و مشاركت در برنامه هاي ترويج با به كارگيري اين عمليات مثبت و معني‌دار بود.

The aim of this study was to investigate factors affecting application of sustainable agricultural technologies and practices by potato farmers in the Ardabil region. Survey research method using a questionnaire was used in this study. A sample of 140 potato growers was selected from the population using Cochran sampling formula. Face to face interviewing method was conducted to complete closed and open ended questions. The instrument was validated by a panel of experts. A pilot study was conducted for reliability (Alpha= 0.87). Results showed that application of some traditional sustainable practices, such as weeding, conservation tillage and application of organic manure was optimum. Agrochemicals' use according to experts' recommendation, such as applying recommended extent of fertilizers, timely application of N, optimum application of N and P, and selecting appropriate time for spraying was moderate to high. Application of some determinant practices for sustainability, such as soil testing, change in planting and harvesting times for pest control, retaining plant residues, low tillage and IPM were low to moderate, however, for other determinant technologies, such as simultaneous and intercropping, application of green manure, nonchemical pest control and seed disinfection, the application was low and very low. Results also showed that application of sustainable agricultural technologies and practices was negatively correlated with farming experiences and NP/h. as well as it was positively correlated with contact with information sources and participation in extension.