بررسي صفات گياه موتانت نعناع فلفلي با روش استفاده از جهش زايي موتاژن EMS

Study of Peppermint mutant plant traits using mutagen EMS mutagenesis

سابقه و هدف: موتاژن هاي شيميايي با اثرهاي موتاژني، خزانه ژني متنوعي را در منابع گياهي ايجاد كرده و به عنوان يك ابزار تكميلي در فرايند هاي به نژادي به كار گرفته مي شوند. در اين پژوهش به منظور ايجاد تغيير صفت هاي مورفولوژيك و تغيير در ميزان مواد موثره در گياه نعناع فلفلي از غلظت هاي مختلف ماده موتاژن اتيل متان سولفونات EMS در شرايط درون شيشه اي و مزرعه استفاده شد. مواد و روش ها: پژوهش به صورت شرايط درون شيشه اي و مزرعه با تعداد 4 تيمار و 4 تكرار در قالب طرح به طور كامل تصادفي انجام شد. از تيمارهاي مختلف EMS شامل 0/0% (به عنوان شاهد)، 05/0% و 01/0% و 005/0% و مدت زمان‌هاي مختلف (24 و 48 ساعت) در شرايط درون شيشه اي و قسمت مزرعه ‌اي استفاده شد. ارزيابي‌ در داخل لوله آزمايش و مزرعه به طور همزمان انجام گرفت. پس از انتقال و رشد و نمو نمونه‌ها در شرايط in vitro، تيمارها با ماده جهش‌زا اتيل متان سولفونات مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها : نتايج اين پژوهش نشان داد كه استفاده از مواد جهش‌زا در محيط كشت MS نقش به سزايي در تغيير فنوتيپي اين گياه دارويي دارد. غلظت 01/0% EMS بهترين نتيجه معني‌دار را در سطح 1% داشته و از كشت ريزنمونه ‌هاي كه شامل جوانه‌هاي جانبي و انتهايي بوده‌اند به ‌دست آورده كه بر روي خصوصيت هايي هم چون طول ساقه، تعداد برگ و تعداد جوانه جانبي اثر داشت. هم چنين نتيجه آناليز اسانس تيمارها نيز نشان داد كه ماده اتيل متان سولفونات روي مواد اجزا اسانس تاثيري نداشته است. نتيجه گيري: استفاده از موتاژن EMS در گياه نعناع فلفلي هم در نمونه ‌هاي كشت بافتي و هم در بوته ‌هاي تيمار شده در مزرعه باعث تحريك و رشد سريع جوانه ‌هاي جانبي گياه شد كه باعث افزايش سطح گياه و در نتيجه افزايش عملكرد گياه شده بود. استفاده از غلظت‌ هاي بيش تر از 05/0% EMS در زمان‌ هاي 24و 48 ساعت باعث از بين رفتن نمونه هاي كشت بافتي و مزرعه‌اي شد.

Aim and Background: Chemical mutagen mutagenic effects, diverse gene pool in plant resources and as a complementary tool in breeding programs are used. In this study, in order to make changes and changes in the morphological characteristics of different concentrations of active ingredients in the plant peppermint ethyl methane sulfonate were used EMS in vitro and field. Material and Methods: Research in vitro and farm with 4 treatments and 4 replications in a completely randomized design. From different treatments EMS includes 0/0% (control group), 0/05% and 0/01% and 0 / 005% and for different times (24 and 48) and the field was used in vitro. Evaluation was conducted in a test tube and simultaneously farm. After the transfer and development of subjects in conditions in vitro, treatment with the mutagen ethyl methane sulfonate were studied. Conclusion: The results showed that the use of MS medium mutagenic substances in medicinal plants play a role in phenotypic variation. Concentration of 0/01% EMS best result was significant at 1% and cultured explants were obtained, including that on the lateral buds and trailing characters such as stem length, number of leaves and buds of the side effect. The result analysis showed that the ethyl methane sulfonate oil treatments on materials essential components have not been affected. Results: Use mutagen EMS in peppermint plant tissue culture and in both instances treated plants on a farm stimulate the rapid growth of lateral buds of the plant, which increases the level of plant and thus increase the yield. Concentrations of greater than 0/05% EMS at 24 and 48 hours in loss of tissue samples and the field.