بررسي آزمايشگاهي تاثير نانو اكسيد روي بر پايدارسازي سازندهاي شيلي

In Vitro Evaluation of the Impact of Nano Zinc Oxide on Stabilization of Shale Formations

مشكل ناپایداری شیل یكی از مسائل چالش‏برانگیز در صنعت حفاری است. وقوع ناپایداری در این نوع سازندها یك مسئله وابسته به زمان، به‏دلیل نفوذ تدریجی آب به داخل شیل، است. به‏دلیل تراوایی فوق‌العاده پایین شیل(12-10 تا 6-10 دارسی) و هم‏چنین بزرگ‏تر بودن ذرات جامد موجود در سیال حفاری از گلوگاه فضای منفذی شیل(3 تا nm 100)، تشكیل كیك حفاری برای جلوگیری از نفوذ آب به شیل ممكن نیست، در نتیجه مواد فیلترشده سیال حفاری پیوسته به سازند وارد می‌شوند. این امر به‏مرور باعث افزایش فشار منفذی و هم‏چنین تضعیف خواص مكانیكی سنگ و ریزش دیواره‌ چاه می‌شود. یكی از روش‌های جلوگیری از نفوذ آب مسدود كردن حفرات شیل با استفاده از نانوذرات است. در این پژوهش از نانوذرات اكسید روی استفاده شده كه علاوه بر اندازه مناسب، خواص سطحی مناسبی نیز دارند. با طراحی آزمایش انتقال فشار(PPT)، تاثیر استفاده از نانوذرات بر كاهش نفوذ آب به نمونه شیلی بررسی شده است. این آزمایش به‏خوبی افزایش فشار منفذی سازند(در اثر انتقال فشار سیال حفاری به داخل نمونه) را در حالت‌های مختلف نشان داده است. از نتایج می‏توان برای مقایسه كاربرد افزایه‌های مختلف به‏منظور كاهش نفوذ سیال به داخل نمونه استفاده كرد. اندازه و خواص سطحی مناسب نانوذرات استفاده‏شده باعث كاهش موثر تراوایی شیل و در نتیجه كاهش نفوذ آب می‏شوند. با استفاده از غلظت‌های 25/0، 5/0 و 75/0% از نانوسیال اكسید روی، به‏ترتیب كاهش نفوذ فشار منفذی 60، 87 و 96% در مقایسه با آب دریا به‌دست آمده است.  

Instability of shale formations is one of the major challenges during a drilling operation. Shale swelling is a time-dependent process in which water gradually infiltrates the shale structure. Due to very low permeability of shales (10-6 - 10-12 D) and relatively large size of solid materials of drilling mud compared to shale pore throats (3-100 nm), filter cake is not capable of hindering this process. As a result, mud filtrate continuously seeps into shale, concurrently increasing pore pressure and reducing mechanical strength of the formation, where it may result in wellbore caving. One remedy to this hazard is the use of Nano-materials to block the entrance of mud filtrate into shale formations. Using nano-particle additives is one of the methods to reduce the entrance of mud filtrate into the shale formations. The present research investigates the application of Nano ZnO in controlling shale swelling. This nano particle benefits size adequacy as well as suitable interfacial properties in controlling mud filtration. The impact of adding nano ZnO to reduce water seepage into shale is investigated using PPT apparatus. This test shows the increase in pore pressure in the formation due to mud filtrate invasion, hence enabling us to study the effect of different additives on stability of shales. The results show that Nano ZnO particles reduces shale’s wettability effectively, and thereby reducing water penetration, due to their sizes and other chemo-physical properties; such as, specific surface area, electric charge. Using 0.25, 0.5 and 0.75 weight/volume percentage of Nano-ZnO mixture shows  respectively %60 ,%87, and %96 reduction in pore pressure transmission compared to a sea water sample.