اثر ميكروكلات آهن و سولفات آهن بر عملكرد و اجزاي عملكرد آويشن دنايي (Thymus daenensis Celak.)

Effect of nano iron chelate fertilizer and iron fertilizer on yield and yield components of Daenian thyme (Thymus daenensis Celak.)

آویشن، گیاهی چندساله از خانواده نعناع و از گیاهان دارویی با ارزش در دنیاست. گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) در بسیاری از مناطق ایران پراكنش دارد. به‌منظور بررسی اثر میكروكلات آهن و سولفات آهن بر ارتفاع گیاه، سطح تاج پوشش، عملكرد ماده تر، عملكرد ماده خشك و میزان جذب N، P، K و Fe در برگ‌ها، آزمایشی به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح بلوك‌های كامل تصادفی در سه تكرار با سه سطح 0، 3 و 6 كیلوگرم در هكتار میكروكلات آهن (0n، 3n و 6n) و سولفات آهن (0i، 3i و 6i) به‌صورت محلول‌پاشی (محلول 3 و 6 گرم در لیتر در مترمربع) در سه مرحله در سال زراعی 1391 در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد كه اثر ساده عامل‌ها هر یك به تنهایی بر صفات ارتفاع گیاه در سطح 5% (63/28 سانتی‌متر)، عملكرد ماده تر و عملكرد ماده خشك (به‌ترتیب 5110 و 2613 كیلوگرم در هكتار از تیمار 6n) و اثر متقابل عامل‌ها بر صفات سطح تاج‌پوشش (81/47 سانتی‌متر مربع از تیمار 0i6n)، میزان جذب N (10/1% از تیمار 0i6n)، میزان جذب P (14/1 ‌گرم بر كیلوگرم وزن خشك برگ از تیمار 6i6n)، میزان جذب K (89/15 ‌گرم بر كیلوگرم وزن خشك برگ از تیمار 0i6n) و میزان جذب Fe (70/1 ‌گرم بر كیلوگرم وزن خشك برگ از تیمار 6i6n) در سطح 1% معنی‌دار بود. با توجه به نتایج حاصل، استفاده از 6 كیلوگرم در هكتار از میكروكلات آهن برای افزایش عملكرد آویشن مناسب می‌باشد.

Thyme, a perennial species from Lamiaceae family, is a valuable medicinal plant in the world. Thymus daenensis Celak. is distributed in many parts of Iran. In order to investigate the effect of micro-chelate iron and iron sulfate on stem length, crown cover, biomass yield, dry matter yield, and absorption rate of N, P, K, and Fe in leaves, a factorial experiment in a randomized complete block design with three replicates was conducted. The study was performed in Homand Rangeland Research station in 2012. Three levels of micro-chelate iron (0, 3, and 6 kgha-1) and iron sulfate (3 and 6 kg in 1000 liters of water per square meter) at three stages. Results of analysis variance showed that the effect of different amounts of fertilizers on stem length (p≤0.05), biomass yield and dry matter yield (p≤0.01) were significant (28.63 cm, 5110 and 2613kg.h-1). The interaction of two above fertilizers on crown cover (47.81 cm2), absorption rate of N, P, K, Fe in leaves were significant (p≤0.01). The highest absorption rate of N was P, K and Fe were 1.1%, 1.14, 15.9, and 1.70 g.kg-1, respectively. Therefore, nano iron chelate at 6kg.ha-1 could be recommended.