تبيين الگوي جانشين‌پروري مديران در حكومت علوي بر اساس نهج‌البلاغه

Description of Manager’s succession planning model in Alavi state according to Nahj alBalagha

جانشين‌پروري مديران و اطمينان سازمان‌ها از در اختيار داشتن مديران مجرب و شايسته در هر زماني از مهم‌ترين دغدغه‌هاي سازمان‌هاست. در اين راستا پژوهش حاضر باهدف تبيين الگوي جانشين‌پروري در حكومت امام علي(ع) در چارچوب شايسته‌سالاري مورد بررسي قرار گرفته است. بدين‌ترتيب سازه‌هاي اصلي مورد بررسي شامل فرايند جانشين پروري و مدل شايستگي در حكومت علوي است. براي انجام اين مهم از روش تحقيق كيفي (روش تحليل محتوا از نوعِ «تحليل تم») بهره گرفته‌شده بدين معني كه پس از مطالعه ادبيات موضوع و استخراج چارچوب نظري، محتواي كتاب شريف نهج‌البلاغه كه شامل خطبه‌ها، نامه‌ها و حكمت‌هاي امام علي(ع) خصوصاً در زمان زمامداري ايشان است با استفاده از فرم وارسي بسته و پيش سازمان‌يافته مورد مداقه و تحليل قرارگرفته و جملات و عبارات منتخب به انضمام متن فارسي و آدرس در حوزه‌هاي منبعث از چارچوب نظري به‌عنوان روش يا پيش‌نياز درج گرديد. نتايج اين بررسي نشان داد كه امام در دوران زعامت خود از نظامي جامع و چندوجهي براي جانشين پروري شايسته‌سالار بهره مي‌برده كه شامل شش مرحله آماده‌سازي، تعريف شايستگي‌ها، شايسته شناسي، شايسته پروري، شايسته گماري و ارزيابي بوده و بر اين اساس پيشنهادهايي براي اجراي اثربخش جانشين پروري در سازمان‌هاي اداري ارائه‌شده است.

Succession planning and having a secure pool of talented and competent managers has been an important concern of organizations. So the succession planning model of managers in Imam Ali state has been developed by meritocracy approach in this research. Thus the basic variables of this research are succession planning process and competency model of managers in Alavi state. To perform this research, qualitative approach via content analysis has been used in which after literature review and developing theoretical framework, the content of holy Nahj alBalagha including sermons, letters and sayings especially in Imam's governing period was analyzed. The results show that Imam Ali has used a comprehensive and polygonal system which includes six steps of preparation, competency definition, competentrecognition, competentdevelopment, competentappointment and evaluation to install a competencybased succession planning and based on this result some suggestions were offered to establish a more effective process in Iranian public organizations.