سيره مديريتي پيامبر اكرم (ص) در حوزه انتظام اجتماعي

زمينه و هدف:  مديريت در اسلام به معناي واقع آن است كه مستند به وحي الهي و منابع اسلامي است؛ از استثمار و استعمار و بهره‌كشي انسان از انسان در آن خبري نبوده و بر ارزش‌هاي متعالي و ثابتي استوار است. اسلام تنها مكتبي است كه مدل و الگو معرفي مي‌كند. بخشي از رحمت خداوند نسبت به بندگانش اين بود كه حامل رسالت، مؤظف شد دين را عملاً بر واقعيت زندگي خويش حاكم كند تا زندگي مبارك او در همه حالت و شرايط الگويي باشد كه طالبان حقيقت و سالكان طريقت از آن پيرون كرده و از چشمه‏هاي فوارش رفع تشنگي كنند.  روش‌شناسي: روش انجام پژوهش حاضر از نوع توصيفي - تحليلي با بهره‌گيري از تحليل محتواي كيفي، از طريق شيوه‌هاي پژوهش كتابخانه‌اي، سيره گفتاري و رفتاري پيامبر(ص) پيرامون اقدامات اساسي در حوزه نظم و امنيت، از مدارك مكتوب حديث و كتب مرتبط استخراج شده است و به واكاوي، بازنمايي و تحليل و استنتاج سوابق موجود پرداخته است.  يافته‌ها و نتايج: از آنجايي كه هسته اصلي و اساسي در تشكيل حكومت و دوام و قوام آن، استقرار نظم و امنيت است، انتظام فردي و اجتماعي عامل بسيار مهمي براي به اهداف و تعالي معنوي است؛ بنابراين رسول اكرم (ص) پايه حكومت خود را بر نظم بنا نهادند و در واقع راه دست‌يابي به آن را در معنويات ارائه كردند؛ به همين منظور مسجد را به‌عنوان اولين پايگاه نظم و امنيت به مردم معرفي كردند و از آن طريق مسائل و مشكلات مردم و پديده‌هاي بر هم زننده امنيت و آسايش عمومي را شناسايي و با آنها مقابله مي‌كردند. بر اساس يافته‌هاي پژوهش گزاره‌هاي مطرح سيره مديريتي پيامبر(ص) در حوزه انتظام اجتماعي پنج موضوع كلي قابل دسته‌بندي است. انتخاب مسجد به‌عنوان نخستين پايگاه انتظامي، تدوين نخستين منشور انتظامي، تأمين نظم و انتظام شهر مدينه، اقدامات اطلاعاتي انتظامي و  اقدامات امنيتي انتظامي. نتايج پژوهش در بردارنده دستاوردهاي نظري و كاربردي براي پليس جمهوري اسلامي ايران است.