شناسايي تركيب‌هاي شيميايي اسانس Salvia reuterana Boiss. و Salvia palaestina Benth. و مقايسه ميزان فلاونوئيد و رزمارينيك اسيد در آنها

Identification of compounds in the essential oil and quantification of flavonoids and Rosmarinic acid in Salvia reuterana Boiss. and Salvia palaestina Benth.

گیاه دارویی مریم‌گلی اصفهانی با نام علمی Salvia reuterana Boiss.، متعلق به تیره نعناعیان و دارای مواد مؤثره‌ای همچون اسانس، فلاونوئید، رزمارینیك اسید و … می‌باشد كه باعث شده تا این گیاه خواص دارویی مهمی ازجمله ضدباكتریایی و آنتی‌اكسیدانی را دارا باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی تركیب‌های شیمیایی اسانس، تركیب‌های فلاونوئیدی و رزمارینیك اسید در گونه‌های Salvia reuterana Boiss. و Salvia palaestina Benth. جمع‌آوری شده از چهار منطقه از ایران می‌باشد. توسط دستگاه GC/MS، 43 تركیب شیمیایی از اسانس گونه اولی و 24 تركیب از اسانس گونه دومی شناسایی گردید كه از غالب‌ترین تركیب‌های شیمیایی در گونه S. reuterana می‌توان بتا-المن، آلفا-گورجونن، جرماكرن-D، n- هگزیل‌استات و اسپاتولنول را نام برد و تركیب‌های غالب در گونه S. palaestina شامل كاریوفیلن، دی‌هیدرو كاروئول، جرماكرن-D، لینالول و اسپاتولنول بودند. عصاره دی‌اتیل اتری برگ به‌منظور تعیین فلاونوئید كل و رزمارینیك اسید و شناسایی تركیب‌های فلاون، به دستگاه LC-DAD-ESI-MS تزریق گردید. نتایج نشان داد كه میزان فلاونوئید كل در گونه S. palaestina 35/3828 میكروگرم بر گرم و در گونه S. reuterana بین 76/3252 تا 92/5132 متغیر است. میزان رزمارینیك‌اسید نیز در گونه S. reuterana 122-46/98 میكروگرم بر گرم و در گونه S. palaestina72/19 میكروگرم بر گرم است. همچنین چندین تركیب فلاونی نیز شناسایی گردید. نتایج نشان داد كهمیزان فلاونوئید در دو گونه تقریباً برابر اما میزان فلاونوئید گونه S. reuterana در منطقه شهمیرزاد افزایش معنی‌داری نسبت به بقیه مناطق نشان داد. میزان رزمارینیك اسید در تمامی جمعیت‌های گونه S. reuteranae بیشتر از S. palaestina بود.

GenusSalvia, belonging to the Labiatae family, has valuable active ingredients including essential oils, flavonoids and rosmarinic acid. Pharmacological researches on Salvia genus have confirmed medicinal properties of the plant including antibacterial and antioxidant effects. Total flavonoids, rosmarinic acid and the content and chemical compounds of essential oil of three populations of Salvia reuterana Boiss., collected from three regions of Iran (Deli chai, Kaswa and Shahmirzad), as well as Salvia palaestina Benth., collected from Rodbarak, were evaluated in present study. Fifty-six compounds of S. reuterana and S. palaestina were identified by GC-MS. The most important chemical compositions for S. reuterana were α-gurjunen, β-elemene, germacern-D, N-hexyl acetate and spatholenol and for S. palaestina were caryophyllen, dihydro carveol, germacern-D, linalool and spatholenol. Diethyl ether extract of leaves was used for quantification and identification of flavonoids and rosmarinic acid. The crushed leaves of the plant were dissolved in diethyl ether solvent and then were injected into the LC-DAD-ESI-MS system. Total flavonoids amount of S. reuterana, collected from Kaswa, Deli chai and Shahmirzad were calculated to be 3252.76, 3697.19 and 5132.92 µg/ g, respectively. Also the amount of rosmarinic acid in plants, collected from Kaswa, Deli chai and Shahmirzad was 122, 177.11 and 98.46 µg/ g, respectively. S. palaestina Rodbarak showed 3808 and 19.72 µg/g of total flavonoids and rosmarinic acid, respectively.