بررسي تأثير زمان كاشت بر استقرار و سازگاري گياه صبر زرد (Aloe vera L.) در دو منطقه شهداد كرمان

Effect of planting date on plant establishment and compatibility of Aloe vera L. in two locations of Shahdad (Kerman Province)

یكی از مهمترین گونه‌های دارویی كه مقاومت بالایی در برابر كم‌آبی و شوری خاك دارد، آلوئه‌ورا می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر مكان و زمان كاشت بر عملكرد و تعدادی از ویژگی‌های گیاه صبر زرد (Aloe vera L.)، آزمایشی در سال‌های 89-1387 به‌صورت كرت‌های خرد شده در مكان و زمان در قالب طرح بلوك‌های كامل تصادفی در 3 تكرار اجرا شد. تیمار اصلی شامل مكان در دو سطح (منطقه تكاب با ارتفاع 329 متر در مقایسه با منطقه چهارفرسخ با ارتفاع 930 متر از سطح دریا كه هر دو به‌عنوان مزرعه زارع بود) و تیمار فرعی نیز شامل دو تاریخ كاشت (15/7/87 و 15/11/87) بود. نتایج یادداشت‌برداری در آزمایش از نظر خصوصیاتی مانند عملكرد در بوته، ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، عملكرد ژل و … مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد كه بیشترین عملكرد بوته از تاریخ كاشت بهاره با 3141 گرم در بوته، بیشترین درصد زنده‌مانی از تاریخ كاشت بهاره با 100%، بالاترین عملكرد ژل از تاریخ كاشت دوم با 106 گرم در بوته و بیشترین تعداد برگ از تاریخ كاشت بهاره با 17 برگ مشاهده گردید. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری در میان صفات مورد مطالعه وجود داشت، كه بالاترین همبستگی با عملكرد گل در بوته، مربوط به طول برگ، قطر برگ و ارتفاع بوته بود. با توجه به نتایج بدست آمده مناسب‌ترین محل كاشت، منطقه تكاب (شهداد) و بهترین زمان كاشت 25 بهمن ماه می‌باشد.

Aloe vera L. is considered as one of the most important medicinal species, having high resistance to water scarcity and soil salinity. To investigate the effects of planting date and location on yield and a few characteristics of Aloe vera, a split plot experiment in a randomized complete blocks design was conducted with three replications in 2009. The main treatment included location at two levels (Tekab, 329 m a.s.l and Chahar Farsakh, 930 m a.s.l) and two planting dates including (October 2009 and February 2009) were considered as sub treatments. Data were analyzed in terms of yield per plant, height, leaf length, leaf width, and gel yield. According to the results, the highest yield, plant survival, gel yield and leaf number were obtained from the second planting date (25 Feb.). Also, a significant and positive correlation was found among the studied traits, as leaf number, leaf diameter, and plant height had the highest correlation with flower yield. According to the obtained results, the best planting location and planting date were Tekab (Shahdad) and 25 February, respectively.