بررسي گزارشات ارسال شده به واحد ثبت عوارض جانبي داروها در معاونت غذا و دارو استان كردستان و عوامل مرتبط با آن در سال 1392 و 1393

Reports of adverse drug reactions (ADR) and their related factors in ADR unite of Food and Drug administration Department of Kurdistan Province in 2013 and 2014

چكيده زمينه و هدف: عوارض ناخواسته دارويي از موارد تحميل هزينه بر سيستم بهداشتي درماني و تاثير گذار بر سلامت عمومي در مقوله درمان دارويي مي باشد. شناسايي، ارزيابي و پيشگيري از عوارض ناخواسته دارويي از عوامل موثر بر شاخص هاي سلامت جامعه مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي(مقطعي)، گزارش 133 نفر مراجعه كننده يا بستري شده بعلت عوارض ناخواسته دارويي طي سالهاي93-92 در بيمارستان هاي استان كردستان مورد بررسي قرار گرفت. داده ها شامل اطلاعات دموگرافيك، نوع، شكل، راه مصرف دارو، نوع و سرانجام عارضه بود. اطلاعات بوسيله آزمون Chi-square Multi Response مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. سطح معني داري 05/0 > p در نظر گرفته شد. يافته ها: شايع ترين عوارض، واكنش هاي پوستي وتنفسي ناشي از فرم تزريقي بود و آنتي بيوتيك ها بيشترين ايجاد كننده عوارض ناخواسته دارويي بودند. فراواني عوارض ناخواسته دارويي در زنان بيشتر بود و اين عوارض بيشتر در محدوده سني50-40 سال رخ داده بود. در استان كردستان، بيشترين عوارض ناخواسته دارويي در شهرهاي سنندج و سقز رخ داده بود. نتيجه گيري: به نظر مي رسد كه با برگزاري كلاسهاي آموزشي براي كادر پزشكي در رابطه با عوارض ناخواسته دارويي و خودداري از تجويز غير ضروري داروهاي تزريقي، احتمال بروز عوارض ناخواسته دارويي را كاهش داد. واژگان كليدي: عوارض ناخواسته دارويي، شكل دارو، راه مصرف دارو

ABSTRACT Background and Aim: Adverse drug reactions (ADR) impose costs on the health care system and affect public health. Identification, assessment and prevention of adverse drug reactions are effective factors which can influence social health indices. Material and Methods: In this cross-sectional study, 133 outpatient and inpatient reports of adverse drug reactions were investigated in Kurdistan Province hospitals between 2013 and 2014. The data included demographic characteristics, type, form, route of administration, type of drug side effects and final outcome. Data were analyzed by chi-square multi response test. P < 0.05 was considered significant. Results: Our results showed that the most common complications were dermatologic and respiratory reactions due to injectable forms of the drugs and antibiotics were the most common drugs which caused adverse drug reactions. The frequency of adverse drug reactions was higher in the women and these reactions were more common between 40 and 50 years of age. Most cases of adverse drug reactions were reported from Sanandaj and Saqez Cites. Conclusion: It seems that training programs about ADRs for healthcare workers and avoidance of unnecessary injections can lead to decreased incidence of ADRs. Key words: Adverse drug reactions, Drug form, Drug administration route.