پديد آورندگان :
حسيني، سيد حمزه نويسنده دانشجوي دكتري، گروه كشاورزي، شيمي و علوم خاك، دانشگاه ملي ارمنستان Hosseini, S.H. , يوسف‌زاده، سعيد نويسنده استاديار، گروه كشاورزي، دانشگاه پيام‌نور، تهران، ايران Yousefzadeh, S. , يريتسايان، سرجي نويسنده استاد، گروه گروه كشاورزي، شيمي و علوم خاك، دانشگاه ملي ارمنستان Yeritsyan, S. , همتي، خدايار نويسنده دانشيار، دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان Hemmati, Kh.
كليدواژه :
گياهان دارويي , Nitrogen , Sustainable agriculture , compost , كشاورزي پايدار , medicinal plants , نيتروژن , كمپوست
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: توليد و مصرف كودهاي شيميايي در كشاورزي متداول مشكلات زيست‌محيطي بسياري را به‌همراه دارد. در حالي‌كه، كاربرد كودهاي آلي به‌جاي كودهاي شيميايي ميتواند نقش مهمي در حاصلخيزي خاك، افزايش كيفيت محصول و سلامت بوم نظام‌هاي زراعي داشته باشد. كدو پوست كاغذي، گياهي علفي و يكساله متعلق به خانواده كدوييان است. گياهان متعلق به تيره كدوييان به‌علت تجمع درصد بالايي از پروتيين و به‌ويژه روغن در دانه از ارزش غذايي مناسبي برخوردار هستند. از اين‌رو هدف از اين تحقيق بررسي تاثير منابع مختلف كودي و تلفيق آن‌ها بر ويژگيهاي كمي و كيفي كدو تخم كاغذي مي‌باشد.
مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسي آناليز رشد و صفات كيفي كدو تخم كاغذي تحت تاثير كاربرد كودهاي آلي و شيميايي آزمايشي در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با 3 تكرار در سالهاي زراعي 1390-1389 در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان اجرا گرديد. تيمارها شامل: N0 (شاهد)، N1 (66-66-99 كيلوگرم در هكتار NPK معادل 33 درصد)، N2 (132-132-198 كيلوگرم در هكتار NPK معادل 66 درصد)، N3(200-200-300 كيلوگرم در هكتار NPK معادل 100 درصد)، H: كود دامي (30 تن در هكتار)، 1/2 H + N1) :HN1)، :HN2 (N2+ 1/2 H)، HN3: (N3+ 1/2 H)،: كمپوست زباله شهري (30 تن در هكتار)،: (N1+ 1/2 C)، N2):CN2+1/2 C )، N3) :CN3+1/2 C ) و HN: (1/2 C + 1/2 H) بود. در اين تحقيق سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبي، عملكرد دانه، عملكرد زيست‌توده، شاخص برداشت، درصد روغن، اسيدهاي اسيد لينولييك و اسيد اولييك اندازهگيري شدند.
يافته‌ها: نتايج نشان دادند كاربرد تلفيقي كودهاي دامي با كودهاي شيميايي سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبي را افزايش داد. كاربرد تيمار تلفيقي 132-132-198 كيلوگرم در هكتار NPK + 15 تن كود دامي در هكتار، بيشترين عملكرد دانه را با ميانگين 1044 و 1148 كيلوگرم در هكتار به‌ترتيب در سال اول و دوم آزمايش توليد كرد. بالاترين درصد روغن و شاخص برداشت نيز از كاربرد تيمار تلفيقي 132-132-198 كيلوگرم در هكتار NPK + 15 تن كود دامي در هكتار در دو سال آزمايش به‌دست آمد. بيشترين عملكرد زيست‌توده و اسيدهاي چرب لينولييك و اولييك در اثر كاربرد كود دامي به‌دست آمد. كاربرد كود شيميايي سطح سوم N3 (200-200-300 كيلوگرم در هكتار NPK) كم ترين درصد روغن دانه را در بين سطوح مختلف كود شيميايي توليد نمود.
نتيجه‌گيري: در كل نتايج نشان داد مصرف بيش از اندازه كودهاي شيميايي بر تمامي صفات مورد مطالعه (به‌جز شاخص برداشت) تاثير منفي بر جاي گذاشت. كاربرد تيمار تلفيقي :HN2 (132-132-198 كيلوگرم در هكتار NPK + 15 تن كود دامي در هكتار) به‌جاي كودهاي شيميايي ميتواند موجب ارتقا عملكرد كمي و كيفي كدوي تخم كاغذي شده و گامي در جهت نيل به كشاورزي پايدار محسوب گردد.
چكيده لاتين :
Background and objectives: Production and application of fertilizers in conventional agriculture has many environmental problems. While the application of organic fertilizers instead of chemical fertilizers have an important role on soil fertility, increase product quality and safety of agricultural ecosystems. Pumpkin is an important annual herbaceous plant belongs to the Cucurbitaceae family due to a high percentage of protein accumulation, especially oil in seeds have high nutritional value. Therefore, the aim of this study was to investigate the effect of different sources of fertilizer and their combination on qualitative and quantitative characteristics of pumpkin.
Materials and methods: In order to study growth analysis and qualitative traits pumpkin, affected by application of chemical and organic fertilizers, a field experiment was conducted based on RCBD with three replications during the 2010-2011 growing seasons in Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran. The treatments included N0: (control), N1: 66-66-99 Kg ha-1 NPK, N2: 132-132-198 Kg ha-1 NPK, N3: 300-200-200 Kg ha-1 NPK, H: 30 t ha-1 manure, HN1: ( 1/2 H + N1), HN2: (N2 + 1/2 H), HN3: (N3 + 1/2 H), C: 30 t ha-1 municipal compost, CN1:(1/2 C + N1), CN2: (1/2 C + N2), CN3: (1/2 C + N3) and HN: (1/2 C + 1/2 H). In this study, crop growth rate, relative growth rate, seed yield, biological yield, harvest index, oil content, linoleic and oleic acid were measured.
Results: The results showed that chemical fertilizer application with FYM increased physiological indices. Application integrated treatment of 132-132-198 Kg NPK + 15 tons of manure per hectare, produced the highest seed yield with an average of 1044 and 1148 Kg per hectare respectively in first and second year of the experiment. The highest oil content and harvest index also were obtained of integrated treatment of 132-132-198 Kg NPK + 15 tons of manure per hectare in two years, respectively. Application of FYM (H) produced the highest fruit weight, biological yield, linoleic and oleic fatty acids. Application of chemical fertilizers in high level (300-200-200 kg NPK per hectare) produced the least oil content among different level of chemical fertilizers.
Conclusion: In general, the results showed that application of extensive chemical fertilizers had negative effect on all traits except harvest index. Instead of chemical fertilizer, application of 15 tons ha-1 manure + 132-132-198 Kg ha-1 NPK could improve the qualitative and quantitative yield of pumpkin seeds and it considered a step towards achieving sustainable agriculture.
