تحليلي تاريخي-جامعه‌شناختي بر پيدايش جريان‌هاي سلفي و پيامدهاي امنيتي آن‏ها

A Historical-sociological Analysis of the Salafi Movements Emergence and Their Security Consequences

بنيادگرايي به مفهوم امروزي آن، به‌عنوان يكي از پيامدهاي گسترش مدرنيته، در جهان اسلام عمدتاٌ با نام سلفيه شناخته ميشود. گرچه دغدغه اصلي سلفيه حفظ و احياي هويت اسلامي است كه احساس ميشود، در معرض تهديدات اساسي واقع شده است، لكن سلفيگري افراطي با تفسير ظاهري و منحصربه‌فرد از قرآن و حديث و با طرح مفاهيمي چون جهاد و امربه‌معروف، به رويكرد مسلحانه و خشونتآميز روي آورده و با قرار دادن خود و همفكرانشان در دايره توحيد، بقيه مسلمانان و انسانها را در دايره شرك و كفر قرار ميدهد. اين مقاله به شيوه توصيفي-تحليلي، با بررسي علل پيدايش اين گروهها، مهمترين تهديدات امنيتي آن‏ها را بيان كرده است. يافتههاي پژوهش نشان ميدهد كه تشديد فرقهگرايي، گسترش خشونت، تهديد انسجام جهان اسلام و زمينهسازي براي حضور قدرتهاي بزرگ در سرزمينهاي اسلامي از مهم‏ترين تهديدات سلفي گرايي افراطي است.

Fundamentalism, as an outcome of modernity, is known largely as Salafism in Islamic countries. Although the main concern of Salafism is to revive Islamic identity which is perceived endangered by substantial threats, radical Salafism with its exclusive literal reading of Quran and Hadiths as well as focusing on the sacred war (Jihad) and recall to good deeds (Amr bel Maarouf), to a violent and militaristic confrontation to all that are not in the line with them as non-believers (Kaafer). This paper examines the origins of salafism emergence and shows the main security threats of them. It concludes that sectarism, violence, fragmentation of Muslim world and paving ground for the presence of western powers in Islamic nations are of such threats.