ارزيابي اثرات طرح هاي هادي روستايي در توسعه سكونتگاه هاي روستايي استان آذربايجان غربي

Evaluation Impacts of Rural Plans in Rural Settlement Development the West Azerbaijan Province

طرح هاي هادي روستايي، به عنوان نخستين تلاش سازمان يافته و فراگير ملي براي ساماندهي روستاهاي كشور به اجرا درآمده است به گونه اي كه تا پايان سال 1386 مجموعاً براي 16 هزار و 600 روستاي كشور طرح هادي روستايي تهيه گرديد؛ كه از اين تعداد، در بيش از هفت هزار و 700 روستا اجراي طرح هادي آغاز و يا پايان يافته است. با گذشت بيش از دو دهه از شروع اجراي طرح هاي هادي روستايي در نواحي روستايي كشور، شاهد اثرات گوناگون در زمينه هاي كالبدي فضايي از قبيل؛ دگرگوني در بافت كالبدي روستا، تغيير در الگوهاي ساخت مسكن، ناهماهنگي در شبكه معابر روستا، تسهيل در امر رفت و آمد روستاييان و عابران بوده است. در اين مقاله با استفاده از مؤلفه هاي موجود اثرات طرح هاي هادي روستايي در روستاهاي استان آذربايجان غربي مورد بررسي قرار گرفته است. روش تحقيق توصيفي تحليلي و جامعه آماري 40 روستاي استان در قالب 20 روستاي كنترل (روستاهايي كه طرح هادي اجرا نشده است) و 20 روستاي تجربي (روستايي كه طرح هادي اجرا شده است) مي باشد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد ميانگين برخورداري از امكانات و تسهيلات روستاهاي تجربي 69 درصد و روستاهاي كنترل 31 درصد است. همچنين آزمون Ttest و تحليل واريانس به ترتيب با سطح اطمينان 95 و 99 درصد بيانگر تفاوت روستاهاي تجربي و كنترل از نظر سطح برخورداري مي باشد. نتايج حاصل از رتبه بندي روستاهاي بر اساس مدل تاپسيس نيز نشان مي دهد روستاي كشمش تپه (روستاي تجربي) با دارا بودن بالاترين امتياز از نظر شاخص هاي مورد مطالعه در رتبه اول و روستاي ورگل (روستاي كنترل) با كمترين امتياز در آخرين رتبه از نظر توسعه روستايي قرار گرفته اند. در نتيجه نگاه تك بعدي به طرح ها، عدم تخصيص اعتبارات لازم، نبود مديريت يكپارچه، عدم توجه به مشكلات اصلي روستاها (جنبه هاي اقتصادي) سبب شده است كه نتايج اين مداخله ها در روستاهاي تجربي استان چندان مثبت ارزيابي نشده و در خصوص تأثير مثبت و پايدار اين گونه مداخله ها در كيفيت روستاهاي تجربي ترديد جدي وجود داشته باشد.

Rural plan, organized the first comprehensive national effort to restructure the country's rural areas has been implemented in such a way that by the end of 1386 a total of 16 thousand 600 villages in the Rural Plan was prepared total of the more than seven thousand 700 villages have begun conducting or plan is implemented. After more than two decades, starting with the rural rural areas of the country, in a variety of physical effects such as spatial variations in the physical fabric of the village, a change in housing patterns, inconsistencies in the rural roads network, facilitate you are traveling villagers and passersby. In this paper we present the  components of rural villages in West Azerbaijan province has been studied. Study is descriptive analytical and control population of 40 villages in 20 villages (villages guide plan has not been implemented) and 20 experimental villages (rural conducting the project is implemented) is. Research findings show that 69 percent of the average experimental villages and villages having the facility to control 31 percent. Ttest and ANOVA test were 95 and 99 percent indicated that the difference between experimental and control villages are benefit levels. rural development have been. The onedimensional view of the project, not to allocate the necessary funds, the lack of integrated management, the main problems of the rural poor (economic aspects) has led to very positive results of experimental interventions in rural areas and not in a positive effect quality and sustainability of such interventions in experimental villages serious doubts exist.