بررسي اثرسيتوكينين برشاخص‌هاي رشد و فتوسنتز گياه Cucurbita maxima L. در سطوح مختلف خشكي

The effect of cytokinin on growth indicators and photosynthesis of Cucurbita maxima L. under different levels of drought

خشكي از جمله تنش‌هاي محيطي است كه به‌عنوان مهمترين عامل محدود كننده رشد و توليد گياهان در اكثر نقاط جهان شناخته شده است. هدف از اين تحقيق، بررسي اثر سطوح مختلف خشكي بر شاخص‌هاي مورفوفيزيولوژيكي گياه Cucurbita maxima L. به شكل مستقل و نيز به همراه كاربرد كينتين در دو غلظت به شكل محلول پاشي بر ميزان پارامترهاي رشد، رنگيزه‌هاي فتوسنتزي و قندهاي محلول و نامحلول برگ و ريشه بود. جهت رسيدن به اين هدف، آزمايشي گلداني در محيط باز به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در قالب 9 تيمار با 4 تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. در مرحله رويشي سه سطح از تنش خشكي شامل ظرفيت 3/2 زراعي معادل تنش ملايم و 3/1 ظرفيت زراعي معادل تنش شديد خشكي به همراه كاربرد دو غلظت از كينتين شامل 2 و 4 ميلي‌گرم در ليتر به شكل محلول پاشي بر اندام هوايي گياهان اعمال شد. نتايج نشان داد كه تنش خشكي موجب كاهش پارامترهاي رشد، نشاسته ورنگيزه‌هاي فتوسنتزي و كاربرد كينتين منجر به افزايش معني‌داري در آن‌ها شد. از سوي ديگر تنش خشكي قندهاي محلول را افزايش داد در حالي كه كاربرد كينتين موجب كاهش پارامترهاي نامبرده شد. در مجموع كاربرد كينتين در اين تحقيق توانست به‌طور قابل توجهي از اثرات منفي خشكي بر گياه مورد تحقيق بكاهد.

Drought is one of the environmental stresses that have been recognized as the most important limiting factor for plant growth and production in most parts of the world. The aim of this study was to investigate the effects of drought on morphophysiological indicators of Cucurbita maxima L. in two forms independently and with spraying Kinetin at two concentrations on growth parameters, photosynthetic pigments, and soluble sugars in leaves and roots. To achieve this aim, a pot experiment in a natural environment based on a factorial randomized complete block design was carried out in the form of 9 treatments with four replications. Three levels of drought stress in vegetative phase consisting of  2/3 and 1/3 of field capacity equivalent to mild and severe drought stress were applied with two concentrations of Kinetin  including 2 and 4 mg per liter in the form of shoot spraying. The results showed that drought stress reduced the growth parameters, photosynthetic pigments, and starch and application of kinetin increased them significantly. On the other hand, drought stress increased soluble sugars while kinetin application decreased them. Overall results showed that the use of Kinetin in this study could significantly reduce the negative effects of drought on Cucurbita maxima L.