فراتحليل برنامه هاي مداخلاتي پرورش خلاقيت

Metaanalysis of Creativity Fostering Techniques

زمينه: خلاقيت نقش مهمي در زندگي افراد دارد و  بدون آن پيشرفت و تغيير در زندگي معنايي ندارد. توانايي خلاق افراد به ويژه در دنياي متغيير كنوني ضرورتي انكار ناپذير است.      هدف: تلاش هاي زيادي براي پرورش خلاقيت صورت گرفته و نتايج متفاوتي حاصل شده است. تعيين ميزان اثر كلي اين آموزش ها و در صورت لزوم بررسي زير مؤلفه ها و ساير متغيرهاي اثرگذار در اين روند، در پژوهش حاضر بررسي مي شود. اين مطالعه  به فراتحليل برنامه هاي مداخلاتي جهت پرورش خلاقيت پرداخته است.      روش پژوهش: در راستاي هدف پژوهش، با واژۀ خلاقيت و تكنيك هاي پرورش آن، به جستجوي بانك هاي اطلاعاتي و مجلات و پايان نامه ها پرداخته شد و با توجه به ملاك هاي خاصي، تعداد 28 مقاله مورد بررسي قرار  گرفت و اطلاعات لازم از آنها استخراج شد و با نرم افزار CMV.2 مورد فراتحليل قرار گرفتند.  يافته ها: در كل اندازه اثر بر مبناي مدل تصادفي به دست آمدكه نشان از اثربخشي زياد مداخلات خلاقيت دارد. همچنين نتايج بدست آمده در تحقيق، دلالت بر عدم يكساني پژوهش ها و وجود متغيرهاي تعديل گر دارد، بر همين اساس متغيرهاي مختلفي چون سن، جنس، مدت زمان آموزش، تكنيك آموزشي، نوع ابزار مورد استفاده و ... به كمك آزمون هاي آماري آنوا و رگرسيون مورد بررسي قرار گرفت.   نتيجه گيري: در مجموع مي توان به اثر بخشي آموزش تكنيك هاي خلاقيت اطمينان حاصل كرد. اما در بررسي نقش تعديلي متغيرهاي مختلف، نتايج معناداري كه بر اثر اين متغيرها حاصل شده باشد به دست نيامد.

Background: Creativity has an important role in everybody’s life. Progress and change has no meaning without creativity. Creative skills in today’s rapid changing world are not retractable.    Purpose: Many of researchers tried to foster creativity and gained different results. The total effect size of these findings and subcategories of creativity, and other variables are examined in this paper. In another way, this article is going to metaanalyze creativity promoting techniques. Method: To achieve these purposes, the researchers searched informational banks on the net, magazines, and theses, based on special criterion. A total number of 28 articles had been analyzed with CMV.2 software. Result(s): The total effect size of 0.789 based on random model, according to Cohn’s scale, shows a large effect size. The statistic of Q (df=,27) = 221.481, (p<0.0001), indicates that there should be some moderator variables. So, age, gender, time, technique and instrumental of scales were examined by ANOVA and regression tests. Conclusion: Based on these results, we can confide the effectiveness of these techniques, but there was no significant effect of moderator variables.