آينده كودك

آينده كودك كودكان و فرزندان امروز ما، آينده‌سازان فردا و بازوان فكري و عقلي هر قوم و ملت و امتي هستند. نوع تربيت، آموزش، مهارتهاي زندگي، بالندگي عقلي و روحي امروز اين كودكان، حكايت از انديشه و عملكرد آنها و جامعه شكل‌يافته بدست آنها دارد. در نگاهي به كودكانمان و در مواجهه كودكانه با آنها، ميتوانيم بگوييم كه در اين چند راهه زندگي، ما مربيان رسمي ـ پدر، مادر، خانواده، اقوام و معلمان ـ و مربيان غيررسمي ـ جامعه، فضاي شهري، صدا و سيما، رسانه‌هاي مجازي و ... ـ در هماهنگي با هم و يا بطور انفرادي و سايشي، چه نهالي را آبياري كرده و ميرويانيم و چه بر و بار و محصولي را درو و چينش ميكنيم. نهال وجود كودكان ما با دو منبع اصلي و اساسي زيرين و برين، تغذيه، رشد كرده و شكل ميگيرند و ريشه آنها را مادر و پدر و بلكه اجداد، آب و نانِ حلال و تعاليم و آموزه‌هاي دامن مادر و آغوش پدر تشكيل ميدهد و از همينروست كه در احاديث بلند اسلامي، به انتخابهاي زندگي ما، توجه فراوان شده و بخصوص در امر همسرگزيني و تربيت فرزندان، تاكيد مضاعف گرديده است كه نه در ابتداي ديدار و انتخاب همسر كه بسي پيشتر از آن، مورد توجه اسلام است. دو قصه، دو واقعيت، دو توصيه زير، تفاوت عميق ميان منظر اسلام و نگاه دنياي تربيتي جديد را هويدا ميسازد: در كتب و مجلات علمي غرب، حكايتي را مشاهده ميكنيم كه مادري در سه ماهگي بعد از تولد فرزندش، به روانپزشك و مشاور تربيتي مراجعه كرده و ميگويد: «مايلم همچنانكه فرزندم از بدو تولد از طريق بيمارستان، تحت مراقبت جسمي پزشك قرار گرفته، از نظر روحي نيز مورد توجه و مراقبت يك مشاور تربيتي قرار گيرد.» پزشك مشاور پاسخ ميدهد كه «سه ماه دير مراجعه نموده‌ايد» اما در كتب روايي تربيتي اسلام، توصيه ديگري بچشم ميخورد كه بسيار غريب مينمايد اينكه «هر فرزندي را كه مايليد از حيث جسمي و روحي سالم داشته باشيد، نه فقط از بدو تولد و نه فقط به هنگام انتخاب همسر كه بسيار پيشتر به پيشينه اخلاقي، نژادي و جسمي همسر بايد توجه داشته باشيد». اين دو توصيه نشان ميدهد، ژنتيك كه به اصطلاح از يافته‌هاي علم جديد است، در آموزه‌هاي اسلامي مورد توجه ويژه بوده است، اگرچه تحت نام «ژن» مسمّي نميباشد و اين همان ريشه‌يي است كه متولي تامين حيات كودك و ساقه‌ها و شاخه‌هاي وجوديِ اوست كه قرار است برگهاي آن از منبع ديگر و بَريني بنام خورشيد و خورشيدكهاي حيات و زندگي، پرتوافشاني شود؛ پرتوهايي جهت تقويت و بالندگي عقلي و آموزشها و مهارتهاي زندگي بنام مدرسه، دوست، فضاي شهري، شبكه‌هاي مجازي، صدا و سيما و فيلمها و ... كه به كودك ما مي‌آموزد چه بگويد، چه بخواند، چه بخواهد و چگونه بينديشد و اساساً فلسفه زندگي خود را در چه خلاصه كند! خدا كند كه اين پرتوها، پرتوهاي كشنده و آسيب‌زننده‌يي نباشند كه بر جان و جهان كودك بتابند و آن را بسوزانند. با توجه به بيان فوق، آيا ميتوان گفت كه هر عصري گسيخته از عصرهاي گذشته است؟ آيا ميتوان ادعا كرد كه هر نسلي، جداي از نسلهاي پيشين است؟ آيا ميتوان گفت زمان و زمانه‌ها جداي از همند؟ چه زيباست اين بيان فلسفي و تعريف حِكَمي از زمان كه «زمان موجود غيرقارّ متصلي است كه حضور هر جز عقلي آن، منوط و وابسته به گذر جز قبلي است» و در اين اتصال است كه آيندگان، وامدار گذشتگان ميشوند و اكنون ما بر دوش رفتگان و كودكان امروز ما، پايه‌ها و سكوهاي پرتاب آيندگان ميگردند. چنين است كه كودكانمان آنچه را كه امروز از فلسفيدن و تعقل و مهارت و آموزش زندگي از مربيان رسمي و غيررسمي دريافت ميكنند، دستمايه و شاكله حيات پيش‌روي جوامع و امم ميگردد و اگر چنين است، به فرزندانمان بياموزيم كه در انتخابهايشان بسي هشيارتر و آگاهتر عمل كنند كه اين انتخاب، فقط انتخاب زندگي پيش روي آنها نيست كه انتخاب فرزندان و كودكان و آينده ملت و جامعه‌يي است كه به آن تعلق دارند، بلكه فراتر از آن به يقين انتخاب آينده جهان بشري است. سردبير