آمايش اكولوژيكي مكان در راستاي پيشبرد توسعه پايدار كشاورزي - مورد: كاشت پسته در شهرستان نهبندان

Ecological Planning of Place in Order to Promote Sustainable Agricultural Development Case: Pistachio planting in Nehbandan County

كشاورزی دارای نقش اساسی در تمامی ابعاد مكانی - فضایی توسعه است. از این رو، توسعه كشاورزی پایدار یكی از اهداف خطیر نظام‌های برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری جوامع به شمار می‌رود. شناخت و ارزیابی توان-ها و ظرفیت‌های اكولوژیكی نواحی جغرافیایی به منظور بهره‌برداری از آن در تولید محصولات مختلف كشاورزی با قابلیت‌های ویژه می‌تواند روند دستیابی به توسعه پایدار كشاورزی را تسریع نماید. شهرستان نهبندان در شرق كشور به عنوان یك ناحیه‌ی عمدتا روستایی است كه تكیه جمعیت آن بر فعالیت‌های كشاورزی بیش از سایر بخش‌های اقتصادی است. در این مقاله تلاش شده است تا به توان‌سنجی اكولوژیك این ناحیه جهت كاشت پسته كه محصولی اقتصادی است، پرداخته شود. مقاله حاضر كاربردی است. معیارهای اثرگذار بر كاشت پسته در هر ناحیه جغرافیایی 7 مورد شناخته شده است كه داده‌های مربوط به آن برای شهرستان نهبندان از اسناد، آمار و اطلاعات سازمان‌های مربوط گردآوری شده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات اقداماتی چون تشكیل بانك داده در سیستم اطلاعات جغرافیایی، تهیه لایه‌های وكتوری، تبدیل لایه‌ها به فرمت رستری، فازی‌سازی لایه‌ها و در نهایت اعمال عملگر فازی گاما جهت روی-هم‌گذاری و تهیه نقشه نهایی پهنه‌ها صورت گرفته است. نتایج نشان داد 51 درصد (11861 هكتار) از كل اراضی شهرستان نهبندان مستعد كاشت پسته می‌باشد و می‌توان بهره اقتصادی مناسبی از آن برای كمك به وضعیت اقتصادی خانوارهای روستایی و توسعه پایدار كشاورزی برد. وضعیت بهره‌برداری‌ها و اقدامات صورت گرفته نشان می‌دهد كه تاكنون ظرفیت‌های اكولوژیكی ناحیه نهبندان، به ویژه به منظور توسعه كشاورزی پایدار به فعلیت لازم نرسیده است. از این رو نمی‌توان انتظار داشت پویایی و دگرش لازم در راستای حصول توسعه پایدار كشاورزی و هم چنین تحول تبعی مناسب در جامعه روستایی نهبندان پدیدار گردد.

Agricultural has a major role in all dimensions of spatial development. Hence, one of the great goals of planning system and policymaking of communities is sustainable agricultural development. Identification and evaluation of ecological potential in geographical areas order to utilizing and produce various agricultural products can speed up the process of achieving sustainable development Agricultural. Nehbandan county in East of our country which is recognized as a mostly rural area, the population rely on agriculture more than other sectors of the economy. In this paper has been tried to ecological feasibility of this area for the planting of pistachios that is economic output, to be done. This paper is applied. Criteria affecting on Pistachio planting in any geographic area 7 is known that its data for Nehbandan County of documents, statistics and information of relevant organizations is collected. In order analysis of the information things such as database establishing in GIS, prepared vector layers, the layers convert to raster format, fuzzification and finally fuzzy gamma operator applied to overly of the layers is done. Results showed that 51 percent (11,861 acres) of Nehbandan county land is suitable for planting Pistachio and that to help the economic situation of rural households and sustainable development agriculture can be used. Utilizes situation shows that, so far ecological capacity Nehbandan, especially to develop sustainable agriculture is not necessary to actualize. Hence, cannot be expected necessary dynamics and alteration towards achieve sustainable development of agriculture and also suitable development of rural society Nehbandan cannot emerge.