نقش عوامل طبيغي در توزيع اكولوژيك زيستگاه هاي باستاني در بلوچستان ايران(مطالعه موردي: قبور سنگي دوره پارتيان در منطقه مكران جنوبي- بلوچستان)

استقرار، توسعه فضايي و الگوي پراكنش محوطه هاي باستاني در درجه اول تابع شرايط محيطي و جغرافيايي آنهاست و عوامل مختلفي مانند موقعيت جغرافيايي، ارتفاع از سطح دريا، آب و هوا، خاك، پوشش گياهي و همجواري آنها با عوارض طبيعي مانند كوه، دشت، رودخانه،‌ جلگه و غيره نقش تعيين كننده هايي در پيدايش و شكل گيري محوطه ها و رونق و شكوفايي آنها داشته است و همچنين هر يك از آنها به نحوي در وسعت و گسترش و توسعه و تعيين نقش آنها سهم بسزايي داشته است. براي مثال، رودخانه ها كه منابع عمده تامين آب بشمار مي رفت در نواحي مختلف و در ارتباط با شرايط جغرافيايي حاكم با روشهاي مختلف مورد بهره برداري قرار گرفته اند. همچنين نقش و تاثير محيط جغرافيايي از زمانهاي ديرين در شكل گيري و پيدايش تمدنها نقش اساسي داشته است بطوري كه اگردر تمدنهاي بزرگي همچون ايران، بين النهرين و مصر دقت كنيم متوجه نقش و تاثير طبيعت در پيدايش اين تمدنهاي بزرگ مي شويم. پژوهش حاضر مي كوشد تا تاثير عوامل زيست محيطي ونقش آنها را در شكل دهي فضاي استقراري قبور در دوره اشكانيان در حوزه مكران جنوبي (شهرستانهاي نيكشهر و چابهار) در استان سيستان و بلوچستان مورد بررسي و مطالعه قرار دهد. براي دستيابي به اين مهم، ابتدا منطقه مورد مطالعه،‌مورد بازديد قرار گرفت. نتيجه اين بازديد،‌مشاهده ي تعداد كثيري از محوطه هاي باستاني داراي گورستان،‌مربوط به دوره پارتيان (اشكانيان) بوده است كه اساس و زيربناي اين تحقيق را تشكيل مي دهند. نتيجه مشاهدات عيني و مطالعات انجام شده نشان مي دهد كه عمدتاً گورستانهاي سنگي متعلق به دوره اشكاني،‌در مجاورت يا نزديكي منابع آب قرار دارند و در دامنه صخره ها قرار گرفته اند و نشان از يك استقرار كوچرو دارند. با توجه به اينكه مجموع قبور در شرايط زيست محيطي تقريباً يكساني قرار دارند، مي توان نتيجه گرفت كه اقليم و زيست بوم در اين شيوه تدوين نقش بسزايي داشته است.