كنودونت‌هاي پرمين پسين ـ ترياس پيشين برش زال در شمال باختر ايران

Late Permian – Early Triassic conodonts of the Zal section at the northwest of Iran

در اين پژوهش، رديف‌هاي سنگ آهكي، شيلي و مارني خاكستري، سبز، قرمز و كرم رنگ سازندهاي جلفا، علي باشي و ابتداي سازند اليكا در برش زال، شمال باختر ايران، به ضخامت مجموع 20/67 متر از ديدگاه زيست چينه‌نگاري بر اساس كنودونت‌ها بررسي شده‌اند. اين مطالعه به شناسايي 27 گونه و 4 زيرگونه متعلق به 5 جنس از كنودونت‌ها انجاميده ضمن اين كه يك زيرگونه پيشنهادي جديد به نام Clarkina leveni zalensis n. sub sp. نيز تشريح گرديده است. همچنين تعداد 18 بيوزون كنودونتي مختلف كه مؤيد سن ووچياپينگين تا گريسباخين پيشين هستند، در اين برش شناسايي شده‌اند. از اين ميان تعداد 5 بيوزون متعلق به زمان ووچياپينگين، 10 بيوزون متعلق به زمان چانگزينگين و 3 بيوزون هم متعلق به زمان گريسباخين هستند، ضمن اين كه همچون ديگر برش‌هاي چينه‌شناسي منطقه كوه‌هاي علي باشي، افق انقراض انتهاي پرمين در سطح بالايي آخرين لايه سنگ آهك‌هاي حاوي Paratirolites قرار گرفته است. بر اين اساس، مرز ووچياپينگين ـ چانگزينگين در گذر سازند جلفا به سازند علي باشي قرار گرفته و گذر پرمين ـ ترياس (چانگزينگين ـ گريسباخين) در فاصله 9/0+ متري از سطح بالايي افق انقراض و درون سنگ آهك‌هاي خاكستري رنگ ابتدايي سازند اليكا جاي دارد. برخلاف برخي نوشته‌هاي اخير و با توجه به حضور دو بيوزون كنودونتي Clarkina meishanensis – Hindeodus praeparvus As. Zone و Merrillina ultima – Stepanovites ?mostleri As. Zone در عضو كاملاً دريايي ارس و بخش‌هاي كربناته ابتداي سازند اليكا و نيز حضور بازوپايان كوچك اورتوتتيد، شكم‌پايان بلروفونتيد كوچك و نيز حضور فراوان استراكودهاي Bairdiidae در اين عضو شيلي و همچنين مطالعات ژئوشيميايي و ايزوتوپي متعدد پيشين، مرز سازندهاي علي باشي و اليكا كاملاً پيوسته است. .

In this research, gray, green, red to cream limestone, shale and marly deposits of the Julfa, Alibashi and lower part of Elikah Formation at the Zal stratigraphic section, NW Iran, with 67.20 meter thickness have been studied based on conodonts. This investigation is led to identification of 27 species and 4 subspecies belong to 5 different genera of conodonts while a proposed new subspecies Clarkina leveni zalensis n. sub sp. belonging to the species Clarkina leveni have been described. Also, 18 conodont zones with the age of Wuchiapingian – Griesbachian have been determined. Amongst them, 5 biozones belong to Wuchiapingian, 10 to Changhsingian and 3 to Griesbachian whereas the Late Permian extinction horizon is located on the upper surface of the Paratirolites Limeston last bed like other sections in the Alibashi Mountains re gion. In addition, Wuchiapingian – Changhsingian boundary is located at the Julfa to Alibashi formations boundary and the Permian – Triassic boundary placed at the gray calcareous parts of the lower Elikah Formation, +0.90 m above the extinction horizon. Unlike some recent entries, the boundary between Alibashi and Elikah formations are continuous due to the presence of two conodont zones Clarkina meishanensis – Hindeodus praeparvus As. Zone and Merrillina ultima – Stepanovites ?mostleri As. Zone in the marine shaly Araxes member and lower carbonate part of the Elikah Formation, occurrence of small orthotetid brachiopods, bellerophontid gastropods and numerous Bairdiidae ostracods in this shaly member even several preceding geochemical and isotopic studies.